Türkiye dostu Tarihçi Nicolae Jorga kimdir? Hayatı ve eserleri
Nicolae Jorga kimdir? yaşamı, siyasal yaşamı, eserleri, zamanı emekleri, Balkan Antantı, ülkemiz ilişkileri ve öldürülmesi hakkında detayları herdembilgiler’da bulabilirsiniz.
Nicolae Jorga kimdir?
Nicolae Jorga, bununla beraber 1910 1940 yılları aralığında
Romanya’nın Akademi ve siyasal hayatında üniversite Rektörü Akademi başkanı
Ulus Meclisi Başkanı ve başbakan olarak en önde rol almış sıradışı bir
şahsiyettir. Jorga, Romanya’nın gelmiş geçmiş en büyük zamanı
sayıldığı benzer biçimde eserleri farklı dillerde Almanya Fransa İtalya ve Amerika’li
onlarca kere basılmış dünyaca tanınmış bir tarihçidir. 1908’de Almanya’da meşhur bir dünya zamanı
serisinde Osmanlı tarihini yazılması düşünüldüğünde bu Jorga’dan istenmiştir. İnanılmaz
bir enerji ve üretkenliğe haiz olan bu seçkin yazar 1300 kitap ve 10 binin
üzerinde yazı yayınlamış birden çok bilimsel ve siyasal mecmua çıkarmıştır.
Yaşamı
Jorga, 17 Haziran 1871’de Romanya’nın kuzeyinde Botoşani
şehrinde hayata merhaba dedi. 19 yaşlarında ıslak Üniversitesi Yazın fakültesini parlak aşama
ile tamamlamış oldu sonrasında Fransa ve Almanya’da yüksek tahsiline sürdü. 1893’te
Leipzig Üniversitesi’nde felsefe doktorası yapmış oldu. Jorga Avrupa’da bulunmuş olduğu
yıllarda arşivi kütüphanelerde ileriki eserler için hummalı bir etkinlik içinde
yüzlerce hatta binlerce vesika topladı.
Siyasal Yaşamı
Jorga, siyasete 1905’te yayınlamaya başladığı Samanatorul
adlı haftalık mecmua ile atıldı. 1920’de sınırdışı rumenlerin haklarını korumak için çaba sarfeden
Roman kültür birliği (ASTRA)’nın başkanı oldu. Milliyetçi ve liberal Halkçı bir
politikacı olarak Roman halkının birliğini (Transilvanya ve Bessarabia’daki Rumenler)
köylülerin durumunu iyileştirme, Toprak dağıtımı, yolunda eğitim ve gösterim
vasıtasıyla sonrasında sözü geçen etken politikacı kişiliği ile Ulusal Demokratik Parti
kurucusu 1910, Ulus Meclisi Başkanı ve 1 Nisan 1931’de 1932 içinde başbakan
oldu. Jorga 1910-1940 yılları aralığında
Rumen siyasetinde ön plana çıktı. O yaşamı süresince ‘Ulus davasında Havari’
olarak tanınmıştır. Bilhassa 1. Dünya Savaşı sonunda Paris Sulh
Konferansı’nda Romanya için canla başla çalışmış bu hizmeti karşılığında 1919
Büyük Ulus Meclisi başkanlığına seçilmiştir. Bir kelimeyle Jorga ilim
sahasında olduğu benzer biçimde politika sahasında da büyük işler başarmış bir devdir.
Nicolae Jorga ve ülkemiz ilişkileri
Doktorasını 1893 Leipzig Üniversitesi’nde icra eden Jorga,
zamanı eserlerini inceleyenler onun 19,yüzyılda gelişen Alman Tarihçi mektebine
bağlar. Jorga’nın Güneydoğu Avrupa Fikri Romanya akademileri ile internasyonal
organizasyona vücut verdi. ülkemiz bu
kuruluşun Kurucu ve yönetici kadrosunda rol almıştır.
Jorga’nın ilim alanındaki katkısı Bratianu tarafınca şu
sözlerle ifade edilimiştir. ‘Soruları ortaya koyan yırtıcı bir tarihçi olan Jorga’nın
yazdığı her satır bir düşünce tohumu taşır. Araştırılacak problemler ortaya atar
ve okuyan da alaka uyandırır. Bunlar olmadan hiçbir eski dönem eseri diri bir ilim
dalı olması imkansız. Ölü bir laf olarak kalır’
Nicolae Jorga’nın öldürülmesi
Jorga, 27 Kasım 1940’da kendisine zıt olan Faşist Demir Muhafızlar tarafınca öldürülmüştür. Eski bir talebesi olan ve 1930’da sürgünden dönerek tahta çıkan Kral II. Carol yönetimini destekledi. Jorga devletimizde Osmanlı zamanı ilişkili yazıya döktüğü bir oldukça yaratı ile bilinmektedir. Osmanlı zamanı ilişkili en mühim eserleri ise Mükemmel Kanuni, Fatih Sultan Mehmet ve Osmanlı İmparatorluğu Zamanı’dir.
Jorga, ülkemiz içine alan Balkan Antantı ve Balkan birliği için çalışanların ön safındadır. ülkemiz büyük dostun 1940’da hunharca kattan oluşan üstüne ulusal yas duyuru etmiştir.