İdeal Cumhuriyet Köyü Projesi ‘ni Atatürk mü çizdi?

İdeal Cumhuriyet köyü projesi nedir? İdeal Cumhuriyet köyü
projesi nerede, İdeal Cumhuriyet Köyü Danimarka, İdeal Cumhuriyet köyü
Örnekleri, Aydın, Brondby Bahçe şehri, Brondby Banliyösü, Bahçe kent nedir?
şeklinde aramalarınıza herdembilgiler’dan cevap bulabilirsiniz.
İdeal Cumhuriyet köyü projesi hakkında
İdeal Cumhuriyet Köyü, ülkemiz Cumhuriyeti’nde Mustafa Kemal Mustafa Kemal Atatürk’ün yaşamış olduğu zamanda ülkemizde kırsal kalkınmayı güçlendirmek için ileri atılmak istenen bir fazlaca tasarlanmış adımlardan bir tek birisidir. Mustafa Kemal Atatürk’ün ‘Köylü miletin efendisidir’ şiarı onun için romantizm den ibaret değil, gerçekleştirilmesi mühim olan bir hedefin şifresiydi. Bu kapsamda Köy enstitüleri, Halk evleri, Halk odalaroı, halk kütüphaneleri şeklinde bir fazlaca proje tasarlanmış bunlardan çeşitli hayata geçirilmiş bir kısmı da Mustafa Kemal Atatürk’ün ölümünden sonrasında siyasal araç-gereç yapılmış ve bu ülkemiz’yi ileri taşıyabilecek projeler rafa kalkmıştır. Sadece nihayet günlerde İdeal Cumhuriyet Köyü projesine benzemekte bir yapılanmasının İskandinavya devletlerinde yoğunlukla kullanıldığı ve bu projenin Mustafa Kemal Mustafa Kemal Atatürk tarafınca çizildiği sadece, İskandinav ülkelerinin uyguladığı ilişkili haberler çıktı. Peki bu haberler ne kadar gerçeği yansıtıyor. Bilhassa Danimarka’da var olan Brondby Banliyösü’nün Cumhuriyetin ilk yıllarında faaliyete geçirilmek istenen İdeal Cumhuriyet Köyü Projesine olan benzerliği açık sadece hakkaten Danimarkalılar bu bizim gerçekleştiremediğimiz projeyi kendi devletlerinde uyguladılar mı?
İdeal Cumhuriyet Projesi nedir?

İdeal Cumhuriyet Projesi, Mustafa Kemal Atatürk’ün Cumhurbaşkanlığı döneminde kırsal kalkınma için masaya getirilmiş ve hazırlanması öngörülmüş bir köy yapılaşma projesidir. Daire yerleşim planını öngören plan, ufak bir dairenin çevresinde ondan daha büyük 4 daire ile genişleyen büyük bir daireden oluşmaktadır. Merkezden dışa doğru 6 yol ile ayrılan projede köylülerin yaşayabileceği ve ziraat alanlarını hem koruyup aynı zamanda basitçe işleyebileceği bir yapılar bütününü içeriyordu. Türk Eski dönem Kurumu kaynaklarında yer edinen İdeal Cumhuriyet Köyü projesinde, mektep, cami, köy konağı, sıhhat ocağı, otel–han, çocuk bahçesi ve üretim merkezi iç toplam 43 yapı bulunuyordu. Plana nazaran köyün orta yerine yapılacak ‘abide’ın çevresinde toplumsal tesisler, terzi, bakkal, berber şeklinde kitlelerin gereksinimlerine hizmet edecek mekanlar yer alacaktı.
Niçin uygulanamadı?
1937 senesinde Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Mustafa Kemal Atatürk’ün önüne gelen ve Mustafa Kemal Atatürk’ün de hazırlanması resmi yazılarla ilettiği proje, hem Mustafa Kemal Atatürk’ün ölümü aynı zamanda ondan sonraki süreçte Dünya Savaşı’nın çıkması sebebiyle art planda kaldı ve rafa kalktı. Dünya Savaşı sonrasındaki süreçte de DP ile CHP arasındaki siyasal çekişmeye sahne olan Cumhuriyet zamanı, o süre kadar yapılmış olan Köy Enstitülerin de sonunu getirmişti. Bu şekilde bir ortamda en uygun yol Cumhuriyet köyü projesi’nin yapılmış olanağı kalmamıştı. Sadece 1970’li yıllarda Aydın’ın Atça Beldesi’nde buna benzemekte bir proje gerçekleştirilmiş ve ülkemizde günümüzün en planlı kenti olarak tanınmıştır.
Brondby Bahçe şehri veya Brondby Banliyösü nerededir?
1937 senesinde ülkemiz’nin gündemine gelen bu mahalli kalkınma
projesi, Danimarka’nın Brondby Banliyösü’nde gerçekleştirildiği iddia edildi.
Hatta ‘Mustafa Kemal Atatürk tasarladı, Danimarkalılar yapmış oldu’ başlığı ile servis edildi.
Danimarka’da yer edinen bu yapılar bütünü Brondby Banliyösü veya Brondby bahçe
kent olarak biliniyor. 1964 senesinde onaylanan proje bugünkü ihtişamlı
görüntüsünü almıştır. Brondby Belediyesinin 50 sene evvel hayata geçirdiği
projede meydana getirilen her şey toplumsal mana ifade etmektedir. Şehirden ırak var olan
evler şehir hayatında uzaklaştırırken, büyük bahçeler uğraşlar için bol miktarda yer
anlamına gelmektedir ve yüksek duvarlar gizliliği gayeler. Evlerin çemberler
içinde yakın olması ise toplumsal etkileşimi sıkı yakalamak için yapılmıştır.
nihayet günlerde haberlerde iddia edilmiş olduğu şeklinde Brondby bahçe
şehri, Mustafa Kemal Atatürk’ün tasarladığı ve Danimarkalıların uyguladığı bir proje demek
kısmen doğru, kısmen de hatalıdır. Mustafa Kemal Atatürk tasarladı demek Türk insanı için
tekrardan yorumlanmasına katkı sağlamış oldu anlamına geliyorsa doğrudur. Sadece
Danimarka’nın nereden esinlendiği sorusu da tepkisi güç bir sorudur. çünkü bu
tasarımın aslı proje aslen 1898 senesinde Lord Ebenezer Howard tarafınca
İngiltere’de geliştirilmeye başlanmış “Garden City” adlı bir kent planlama
metodudur. Bu proje ilk kez İngiltere’de denenmiştir. Hatta mimari tarihinde
daha da geriye gidildiğinde benzemekte bir projenin 1602’de Tommaso Campanella
tarafınca yazılan The City of Sun adlı projenin de bulunmuş olduğu açık şekilde ifade edilebilir.
İdeal Cumhuriyet köyü projesi Mustafa Kemal Atatürk’ün bir eseri mi?
1937 senesinde Mustafa Kemal Atatürk’ün uygulanmasını istediği İdeal
Cumhuriyet Projesi ise bu ve benzeri projelerin Türk insanının gereksinimlerine
nazaran tekrardan yorumlanmasıdır. bundan farklı olarak Türk Eski dönem Kurumu’nda halen aslı var olan
projenin Mustafa Kemal Atatürk’ün çizdiğine dair bir kayıt da bulunamamıştır. tüm bunlara rağmen
ülkemiz için hususi tasarım gerçekleştirilmesi sebebiyle mevzu, bahis ülkemiz ile de
özdeşleştirilebilir fakat çıkış noktası ülkemiz veya Mustafa Kemal Atatürk demek doğru
değildir.