Dünya’nın Stratosferinde, Bilim İnsanlarını Şaşırtan Sesler Kaydedildi

Stratosfer, Dünya’nın atmosferinin ikinci tabakası olup 50 kilometre kadar yükseğe uzanır. Nispeten sakin bir ortam olsa da, bizim yaşadığımız troposferden gelen hafifçe sesleri işitmek orada mümkün olabilir. Sadece tespit edilen bütün seslerin bizlerden gelmediği de bir gerçek.

Bilim adamları, tepkisiz güneş enerjisi olanakları sayesinde uçan sıcak hava balonlarına bağlı mikrobarometreleri kullanarak sesleri izlemeyi başardı. Bu aletler ufak tazyik değişikliklerini ölçebiliyor. İlk olarak volkanları setretmek için tasarlanan bu aletler, şimdi insan kulağının algılayamadığı sesleri saptamak için kullanılabiliyor.

Stratosferik seslerin kaynakları, şimşek fırtınaları ve okyanus dalgaları arasındaki çarpışmalar şeklinde naturel vakalara kadar izlenebilir. Yel türbinleri ya da patlamalar şeklinde insan faaliyetleri de ortaya çıkarılabilir. Daha da enteresan olanıysa, şimdilerde açıklaması olmayan bir ses.

Deposu bulunamayan gizemli ses

Sandia Ulusal Laboratuvarları’nda araştırma meydana getiren Daniel Bowman, stratosferde çeşitli uçuşlarda saatte birkaç kez oluşan gizemli alçak frekanslı ses sinyallerinin bulunduğunu, sadece bunların kaynağının bir bütün olarak bilinmediğini söylemiş oldu. Başka bir deyişle, stratosferde gizemli bir ses duyuluyor ve şimdi için bu sesin kaynağını bilen yok.

Bu araştırmanın enteresan olmasının sebebi, stratosfer hakkında gizemli bir şey keşfedilmesi ve bunun son derece kolay bir düzenek kullanılarak hazırlanması. Balonlar, son derece ucuza mal olabilmektedir ve yüzlerce kilometre gezi edebildikleri için ulaşılması güç bölgelere iniş yapabiliyorlar.

Bu balonlar aslına bakarsak siyahlaştırılmak için kömür tozu kullanılmış dev plastik torbalar. Boya satan dükkanlardan aldığımız plastik branda, kargo bandı ve piroteknik araç-gereç satan dükkanlardan alınan kömür tozu kullanılarak yapılıyor. Kara balonlara güneş ışığı vurduğunda içindeki havanın ısınmasıyla yükselmeye başlıyor. Güneş enerjisi, balonları yüzeyden 20 km kadar yükseğe çıkarabiliyor. enteresan olan yanıysa bu balonların her birinin 50 dolar civarında bir maliyetle inşa edilebiliyor olması.

Peki stratosferin araştırılması bu kadar mühim mi? Evet, bu araştırmaların hazırlanması oldukça mühim. Burada, Güneş’ten gelen en tehlikeli ultraviyole ışınlardan Dünya’daki yaşamı korumuş olan ozon tabakası bulunmakta. İnsanlar, ozon tabakasının ötesindeki atmosferin bu kısmını da etkiliyor ve insan kaynaklı sera gazları yüzünden stratosfer küçülüyor. Atmosferde kızıl ötesi ışınları absorbe edebilen gaz bileşimlerine sera gazı demek mümkün. Bilhassa Endüstri Devrimi sonrası insan kaynaklı, şu demek oluyor ki antropojen sera gazı emisyonlarında mühim bir artış meydana geldi. Sera gazlarının atmosferdeki ısıyı hapsettiğini bilmekteyiz. Bu yüzden, sera gazları atmosferdeki ısıyı artırıyor, bu etkiyle de global ısınmaya ve bundan dolayı iklim değişikliğine niçin olabilmektedir.