Atatürk’ün yaptığı son fabrika açılışı neredeydi?

Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk, ölümünden evvel nihayet olarak hangi fabrikanın açılışını gerçekleştirmişti? Cumhuriyet sürecinin başlaması ile beraber sanayileşme adımlarının önünü açan Mustafa Kemal Atatürk ve yönetimi, gelişmiş bir ülkemiz için elinden gelen bütün adımları atıyordu. Sanayileşmiş Avrupa’ya karşı uygarlık mücadelesi verilen o yıllarda meydana getirilen her açılış ülkenin geleceği için ümit demekti. yüce lider ölmeden evvel Bursa’da katılmış olduğu üretim merkezi açılışı onun gerçekleştirdiği nihayet açılış olacaktı.

Temeli 1935’te atılmıştı

Temeli 28 Kasım 1935’te devrin başbakanı İsmet İnönü ve Ekonomi Vekili Celal Bayar tarafınca atılan Bursa Merinos Fabrikası’nın 2 Şubat 1938’de Mustafa Kemal Atatürk tarafınca açılmasının 84. seneyi. Sümerbank’a bağlı olarak kurulan tekstil fabrikalarından Gemlik Yapay İpek Fabrikası ile Bursa Merinos Yünlü Endüstri Dokuma Fabrikası’nın, ülkemiz’nin ilk sanayileşme atılımları çerçevesinde değişik bir yeri vardı; fabrikanın açılışı da Mustafa Kemal Atatürk’ün yapmış olduğu nihayet açılış olmuştu.

‘Büyük Ulusal gereksinim’ vurgusu

Mustafa Kemal Atatürk, Yalova’dan hareketle evvel Gemlik’teki fabrikanın açılışını yapmış, geceyi Bursa’da Çelik Palas Oteli’nde geçirdikten sonrasında ertesi gün Merinos Fabrikası’nın açılışını gerçekleştirerek şeref defterine şöyleki yazmıştı:

“Sümer Bank Merinos Fabrikası, oldukça kıymetli bir yaratı olarak millî luğu arttıracaktır. Bu yaratı yurdun, hususiyle Bursa bölgesinin sanayi inkişafına ve büyük millî ihtiyacın giderilmesine yardım edecektir”.

Başbakan Celal Bayar da yapmış olduğu açılış konuşmasında; “Reisicumhurumuz, Şefimiz Mustafa Kemal Atatürk’ün emirleri ile size hitap ediyorum. Bundan iki yıl evvel, Mustafa Kemal Atatürk rejiminin kıymetli evladı İsmet İnönü’nün azimkar ve kudretli eli ile temeli atılmış bu fabrikanın açılışını, büyük bir mutluluk ile yapıyorum” sözlerine yer vermişti.

Avrupa’nın en büyük dokuma fabrikaları arasına girdi

Cumhuriyet tarihinin sembol işletmelerinden önde gelen üretim merkezi, Nuri Demirağ tarafınca zamanının en gelişmiş teknolojisiyle iki senede tamamlanmıştı. Devlet tarafınca yurtdışında eğitilmiş Türk mühendislerin vazife almış olduğu kuruluşta 1650 çalışanı ile günde 24 saat faaldi. İplik üreten işletme, 1944’te dokuma tesislerinin de ilavesiyle Ortadoğu ve Balkanlar’ın en büyük entegre yünlü kumaş fabrikası olmuş, Avrupa’nın ise en büyük yünlü dokuma fabrikaları arasına girmişti.

2004 senesinde kapatıldı.. Bedelsiz devredildi

1960’larda Bursa ekonomisine en mühim katkıyı elde eden kuruluş haline gelen bu işletme, 2004’te kapatıldı; arazisi ise Büyükşehir Belediyesi’ne bedelsiz devredildi. 1990’da oluşturulan ve eski fabrikanın farklı makinelerinden, çalışanların kimlik detayları ve fotoğraflarından meydana gelen müze de kaybolup gitti.