Araştırmacılar hayvan hücrelerinde yeni bir organel buldu…

İlk kez bir hayvanın hücresinde yeni bir organel bulunmuş oldu. PXo cisimleri olarak isimlendirilen bu organel, inorganik fosfatla evvelinden yalnızca bakteri, nebat ve maya hücrelerinde görülen bir halde etkileşime giriyorlar, sadece şimdi Dünya üstünde en oldukca incelenen hayvanlardan birinde ortaya çıktı.

Meyve sineği Drosophila melanogaster, sürekli olarak bilimsel araştırmalara mevzu, bahis olabilmektedir ve bu konudaki kim bilir tek rakibi, her yerde var olan yuvarlak kurt Caenorhabditis elegans olabilir. Yüzyılı aşkın bir süredir bilim adamlarının analizi altında olmalarına karşın, meyve sinekleri hala çeşitli sırlara haiz benzer biçimde görünüyor.

Yeni bir bulgu, bir hücrede belirli bir işlevi yerine getiren minyatür zara bağlı yapılar olan bir nevi organeli gösteriyor. Organellerin ne işe yaradığını izah etmek için, genetik bilgiyi depolayan çekirdekler, proteinleri bir araya getiren ribozomlar ve “hücrenin kuvvet merkezi” olan mitokondri söz gelimi verilebilir.

Araştırmacılar, D. melanogaster hücrelerinde tanımlanamayan oval şekilli bir yapıyı boyamaya çalıştıklarında, yeni bir organel ile karşı karşıya olduklarını ayrım ettiler. İnorganik fosfatı (Pi) taşımış olduğu herkesçe malum olan bir PXo proteininin bu gizemli kürelerin içinde sıkıştığını ayrım ettiklerinde, hayvan dokularında Pi’nin metabolizma ve sinyal iletimindeki rolünü araştırıyor olmalarından dolayı bu cismi yakından inceliyorlardı.

Boyama çabalarının hiçbiri başarıya ulaşmış olmayınca, hayvan hücreleri için bir bütün olarak yeni bir organel bulduklarını anladılar. PXo proteinleri ile ilişkisi göz önüne alınarak, bu yeni cisimlere PXo gövdeleri adı verildi.

Araştırmacılar, elektron mikroskobu kullanarak PXo gövdelerinin yapılarını çözdü ve bunların Pi taşıma proteinleri ile kaplı spiral halkalardan oluştuğunu buldu. Bu yapılar, metabolizma ve DNA sentezinde yer edinen hücre fonksiyonları için lüzumlu olmasıyla ehemmiyet taşıyan Pi’yi etkili bir halde hücrenin sitoplazmasından çekip depoluyorlardı.

Meyve sineği hücrelerinde var olan Pi miktarıyla oynamaya başladıklarında, kafi Pi’ye haiz olmamanın vücutlarının hazım bölümünde gereğinden fazla hücre büyümesine yol açtığını gördüler. Bu bununla birlikte PXo’nun oldukca çok Pi’yi depoya kaydırmayı bırakmasını ve PXo gövdelerinin, büyük ihtimalle onu hücre işlevleri için özgür bırakmanın bir yolu olarak stoklarının bir kısmını parçalamasını tetikledi.

Ortaya çıkan yeni bilgiler, tarihsel olarak hakkında oldukca azca şey bildiğimiz, hayvan hücrelerinde hücre içi fosfat düzenlemesinin önemine ziya tutuyor olsa da, araştırmacılar, bu ilk bulgu ile meydana getirilen atılımın arkasından bu eksikliğimizi telafi etmeye başlayabileceğimizi umuyorlar.

Araştırmacılar, makalelerinin neticesinde “Hayvan hücrelerinde sitosolik Pi düzenlemesi hakkında informasyon kıtlığı göz önüne alındığında, bulgularımızın geniş tesirleri olabilir ve Pi metabolizması ve sinyalleşmeyi irdelemek araştırmak ve değerlendirmek için yeni yollar açabilir” diyor.

Emek harcama Nature dergisinde gösterildi.