1972’den 2022’ye… Ay’a 50 yıldır neden kimse gitmedi? Astronotlara göre sebebi…

1972 tarihindeki Apollo 17 uçuşu Ay’a meydana getirilen nihayet seyahat. NASA ise Amerika astronotlarının yakında yeniden ayda görüleceğini söylüyor, bu eski dönem en erken 2025 olabilir.

Insider’ın haberine bakılırsa Trump yönetimi esnasında ajansı yöneten eski NASA Yöneticisi Jim Bridenstine, Amerika’yi bunu daha erken yapmaktan alıkoyan şeyin ilim ya da teknolojik önler olmadığını söylemiş oldu. Bridenstine, 2018’de gazetecilerle yapmış olduğu bir cep telefonu görüşmesinde “Politik tehlike olmazsa idi, şimdilerde ayda olurduk” dedi: “Aslen, büyük ihtimalle Mars’ta olurduk.”

Peki astronotlar niçin 50 senedir aya art dönmediler? Insider da makalesinde bu probleminin yanıtına değişik görüşler ışığında cevap aramış.

örnek olarak Bridenstine, “Bunun olmasını engellemiş olan siyasal risklerdi” diyor: Program fazlaca uzun sürdü ve fazlaca pahalıya mal oldu

Araştırmacılar ve girişimciler, uzun süredir Ay’da mürettebatlı bir üs oluşturulmasını istiyor. Eski bir astronot olan Chris Hadfield evvelinden yapmış olduğu bir açıklamada, “Daha derine inmeden evvel bilgi almak için buluş etmemiz ve peşinden kontrol etmemiz ihtiyaç duyulan bir sürü şey var” demişti.

Bu görüşe bakılırsa bir ay üssü, derin feza görevleri için bir yakıt deposuna dönüşebilir, benzeri görülmemiş feza teleskoplarının yaratılmasına sebebiyet verebilir, Mars’ta yaşamayı kolaylaştırabilir ve Dünya ve ayın oluşmasına dair bilimsel gizemleri çözebilir.

Insider’ın haberine bakılırsa ise birden çok astronot yeni mürettebatlı ay görevlerini gerçekleştirmenin önündeki en büyük engelin maliyet bulunduğunu söylüyor.

Rastgele bir feza uçuşu programı, bilhassa de insanları içeren vazifeler dikkat edilmesi gereken oranda maliyet getiriyor.

NASA’NIN BÜTÇESİ GEÇMİŞE GÖRE DÜŞÜK

Insider bu mevzuda şu yorumu yapıyor: “NASA’nın 2022 bütçesi 24 milyar dolar ve Biden yönetimi Kurultay’den bunu 2023 bütçesinde ortalama 26 milyar dolara yükseltmesini istiyor. Bu meblağlar kulağa beklenmedik gelebilir, ta ki toplam rakamın ajansın bütün bölümleri ve iddialı projeleri içinde bölündüğünü düşünene kadar: James Webb feza Teleskobu, feza Fırlatma Sistemi (SLS) adlı dev roket projesi, öteki feza görevleri vb.

Artı, NASA’nın bütçesi geçmişine bakılırsa birazcık minik.

Apollo 7 astronotu Walter Cunningham, 2015’teki kurultay hitabı esnasında “NASA’nın federal bütçedeki oranı 1965’te %4 ile zirve yapmış oldu. nihayet 40 senedir yüzde 1’in altında kaldı ve nihayet 15 senedir federal bütçenin yüzde 0,4’üne doğru aşama kaydediyor” dedi.

APOLLO PROGRAMI 142 MİLYAR DOLARA MAL OLDU

NASA’nın 2005 tarihindeki bir raporu, aya art dönmenin 13 senede ortalama 104 milyar dolara (bugün enflasyonla beraber 162 milyar dolar) mal olacağını tahmin ediyor. Apollo programı bugünün parasıyla ortalama 142 milyar dolara mal olmuş.

Cunningham, “İnsanlı bulgu, en pahalı feza girişimi ve bundan dolayı siyasal destek alması en güç olanıdır” diyor. Cunningham, Mars görevlerine ve aya dönüşe atıfta bulunarak, “NASA’nın bütçesi, konuştuğumuz her şeyi oluşturmak için fazlaca düşük” dedi.

SİYASİ FAKTÖRLER

Habere bakılırsa insanları taşıyacak bu şekilde bir feza aracını tasarlama ve kontrol etme aşaması, en çok iki dönem için göreve gelebilecek bir başkanın vazife süresinden uzun sürer. Sadece yeni gelen başkanlar ve yöneticiler çoğu zaman daha evvelki liderin feza araştırma önceliklerini rafa kaldırıyor.

Astronot Scott Kelly, Reddit’te “Bir sonraki başkanın, gerçekleştirmemiz istenen vazifesi, bu vazife ne olursa olsun, gerçekleştirmemize müsaade eden bir bütçeyi desteklemesini isterim” diye yazdı.

Haberde Bush, Obama, Trump dönemlerine vurgu yapılıyor ve başkanların feza politikalarına atıfta bulunularak “NASA’nın pahalı önceliklerinde bu kadar sık ​​meydana getirilen değişimler, ortalama 20 milyar dolarlık bir kayba ve senelerce boşa harcanan süre ve ivmeye yol açtı” deniliyor.

Buzz Aldrin, 2015’te Kurultay’ye verdiği ifadede, aya art dönme iradesinin Amerika Kongresi’nden gelmesi gerektiğine inandığını söylemiş oldu.

Haberde şu yorum da var:

“Hükümetin aya art dönme taahhüdünün arkasındaki aslolan itici kuvvet, politikacılara rey veren ve siyaset önceliklerini şekillendirmeye muavin olan Amerikan halkının iradesidir. Apollo programının doruğunda, Aldrin ve Neil Armstrong ay yüzeyine çıktıktan sonrasında bile, Amerikalıların yalnızca %53’ü programın maliyetine değdiğini düşündüklerini söylemiş oldu. art kalan bir çok süre, Amerika’nin Apollo onayı %50’nin altında kaldı”

AY YÜZEYİNİN ZORLU YAPISI ve GÜNEŞ IŞIĞI SORUNU

Habere bakılırsa kitlelerin aya art dönmemesinin tek sebebi maliyet, bütçe ve politika değil. Bundan dolayı ayda hafife alınmayacak riskler de var olan. Yüzeyi, güvenli inişleri tehdit eden kraterler ve kayalarla dolu. 1969’daki ilk aya inişe öncülük eden Amerika hükümeti , yüzeyinin haritasını çekip çıkarmak için milyarlarca dolar harcamış. bundan farklı olarak ay tozu olarak da isimlendirilen regolith de bir başka kaygı. Bundan dolayı fazlaca aşındırıcı, yapışkan ve feza giysilerini, araçları ve sistemleri fazlaca süratli kirletiyor.

Astronog Peggy Whitson Insider’a, Apollo görevlerinin “tozla ilgili birden çok problemi bulunduğunu” söylemiş ve “Uzun süreler harcayacak ve kalıcı evleriniz ve iş yerleriniz inşa edeceksek, bununla nasıl başa çıkacağımızı bulmalıyız” diyor.

Insider ise “NASA, toza ve güneşe dayanıklı feza giysileri ve geziciler tasarladı , sadece bu ekipmanın fırlatılmaya hazır olup olmadığı kati değil” diyor.

Habere bakılırsa ayla ilgili bir de güneş ışığı problemi var. Ay yüzeyi, her seferinde ortalama 14 tüm gün, direkt güneşin fazlaca sert ışınlarına maruz kalıyor; ayın koruyucu atmosferi yok. Sonraki 14 gün bir bütün olarak karanlıkta geçiyor ve bu da ayın yüzeyini evrendeki en soğuk yerlerden birisi yapıyor.

Doğrusu ay hayatı idame ettirmek için son derece sert koşullara haiz.

NASA’NIN YAŞLANAN İŞ GÜCÜ

Astronotların söylediğine bakılırsa bir öteki mevzu, bahis da NASA’nın yaşlanan iş kuvveti. Haberde bu yüzden Musk, Bezos şeklinde yeni kuşak feza meraklısı milyarderlerin oraya ulaşmasının mümkün olduğu da vurgulanıyor.

Sadece astronotlar, Ay’a ve Mars’a art dönerek dönemeyeceğimizden kuşkurekli,devamlı duymuyor. Onlara bakılırsa bu yalnız bir süre meselesi.