Tuzlu Kahve Hikayesi, Damat Olmanın İlk Sınavı!

Sebeb-i Ziyaretiniz ne demektir?

Damat oluş o şekilde her yiğidin harcı değil. Bu gerçekle yüzleşmenin ilk adımlarından birisi tuzlu kahve sınavıdır. Ne de olsa işin sonunda her insanın, bilhassa de kız tarafının gözüne girerek takdirini bir araya getirmek var.

Sözün kısası tuzlu kahve imtihanı o şekilde başka imtihanlara benzemez ve adamların eşleri için neleri göze almaları icap ettiğini onlara hatırlatması, basit bir işe kalkışmadıklarını kanıtlaması bakımından oldukça mühim ve kırılgan bir meseledir.

Gelelim tuzlu kahvenin çıkış noktasına… İyi günde, fena günde bahtiyar mutlu bir evlilik sürdürme arzusu olabilir mi acep? neden her ne olursa olsun yakın istikbal için kız isteme törenlerinde ne tuzlu kahveden ne de tuzlu kahve içen damat talibi hikayelerinden vazgeçilmesi pek mümkün değil. O süre bari bu köklü geleneğin altında yatan hikayeye, damat adaylarına niçin tuzlu kahvenin layık görüldüğüne bir görelim.

Tuzlu kahve hikayesi kız isteme ritüellerinin eğer olmazsa olmaz geleneklerinden biridir. Fazlaca eski zamanlardan bu güne değin kadar taşınan ender alışkanlıklar içinde yer alır. O şekilde ki günümüz şartlarında evliliğe dair pek fazlaca değişik tane ve anane toplumun bir kısmı tarafınca yerine getirilirken öteki bir kısmı bunlara hiçbir biçimde yaklaşmaz.

Sadece sıra tuzlu kahve halletmeye ulaştığında derhal bütün gelin adayları bu mevzuda oldukça istekli bir hale gelmektedir. Peki, nedir bu tuzlu kahve hikayesi?

Tuzlu Kahvenin Hikayesi

Bilinmiş olduğu şeklinde eski zamanlarda flört vakaları bugünkü kadar yaygın ve basit değildir. Buna bağlı olarak görücü usulü en fazlaca seçilen yaşam birleştirme şekilleri içinde yer alır. Lakırdı konusu görücü usulü tanışmanın ilk sürecinde, aileler gelin tarafı ve adam tarafı olarak bir araya gelmektedir. Taraflar birbirleriyle özetlemek gerekirse tanıştıktan sonrasında gelin derhal kahveleri halletmeye girişir.

İşte bu nokta dananın kuyruğunun koptuğu hatıra temsil eder. çünkü gelin adayının damada karşı zevk duyup duymadığı kahvenin içine glikoz veya tuz atmasına nazaran belirlenir. Damattan hoşlanan kız kahvenin içine elbet glikoz atar, hele ki aile de damada pozitif yönde bakıyorsa yanına bir de tatlı koyar. Ters halde, kısaca gelinin damadı beğenmediği durumda kahvenin içine glikoz yerine tuz atar, bahtsız damat talibi kahveyi içince durumu anlamış olur ve mutsuz bir halde evin yolunu meblağ.

Tuzlu kahvenin rolünün oldukça büyük olduğu bir kız isteme merasimi de böylece hüzünlü bir halde sonlanır.

netice itibariyle tuzlu kahvenin çıkış noktası aslına bakarsak üzücü durumlara sebebiyet verebilen bir geleneğe dayanır.

gün itibariyle tuzlu kahve ritüeli geçmişin aksine oldukça keyifli bir akış ve mana kazanmıştır. İçine, gelin adayının ve yanındakilerin vicdanına bağlı olarak, değişen miktarlarda tuz ek edilerek hazırlanan kahve damada ikram edilirken onun geline duyduğu sevgi kontrol edilmelidir. Kahvenin tadı nasıl olursa olsun, adamın bu kahveyi yakınma etmeden içmesi sevgisinin nişanı olur adeta. Bu bir çeşit sevdikleri hanıma “Senin elinden agu olsa içerim” sözünün uygulamalı olarak gösterilme biçimidir. derhal her damat talibi bunu yaşayacaktır. Bundan dolayı kız istemeye gitmeksizin evvel tuzlu kahve içme teknikleri hakkında birazcık data bir araya getirmek gerekmektedir.

Tuzlu kahveye dair bir başka hikayeyi ise Sultan II. Abdülhamit’in nihayet döneminde vefat eden Osman Fevzi Bey’in vasiyetnamesinden öğreniriz.

Eşi Refika Hanım’a yazdığı mektupta Osman Fevzi Bey, annesiyle beraber Refika Hanım’ı istemeye gittikleri günden bahseder. O gün kendisine görücü geldiği için duyduğu heyecandan olsa gerek Refika Hanım pişirdiği kahveye yanlışlıkla glikoz yerine tuz atmıştır. Osman Fevzi Bey ise kahveyi yudumladıktan sonrasında onu utangaç etmemek için asker kökenli olduğundan kendisinin aslına bakarsanız kahveyi tuzlu içtiğini, bunun ne de hoş bir rastlantı bulunduğunu söyleyerek durumu kurtarmıştır.

Eşiyle ilk tanıştıkları günde söylediği bu yalanı bütün eşiyle olan evliliği süresince sürdürmeye devam ederek her gün Refika Hanım’ın elinden asla sevmese de tuzlu kahveyi içmiştir. Her yudumu ıstırap gelse de bu acıyı Refika Hanım’ın kalbini kırdığında duyacağı acıya yeğlemiş, onu üzmemek için 50 yıl süresince bu yalanı devam ettirmiştir. Yarım asırlık bahtiyar eşiyle olan evliliği süresince bu gerçeği eşine asla açıklamayan Osman Fevzi Bey mutlu izdivaçlarının tuzlu kahveyle başladığına inanmaktadır.

Dinlediğimiz pek fazlaca hikayeden fazlaca daha duygusal ve etkisi altına alan bir öykü o şekilde değil mi?

Tuzlu Kahve Nasıl Yapılır?

Nasıl yapılır sorusundan evvel kız isteme gecesi adetleri içinde yer edinen tuzlu kahve ne süre yapılır, gelin ondan bahsedelim.

çoğunlukla kız istendikten, kızın ailesi de bu isteğe pozitif yönde yanıt verdikten sonrasında kahveler pişirilir. Sadece damadın tuzlu kahve içerken gösterdiği performansa nazaran verilen pozitif yönde cevabın olumsuza dönme ihtimali de vardır.

Tuzlu kahve tarifi ise oldukça basittir. Düzgüsel Türk kahvesinin içine kattığınız kahve, su ve şekerdeki şekeri çıkarıp yerine tuz koyun. Miktarını ayarlarken abartmamaya itina gösterin elbet 🙂

Tuzlu Kahve Sözleri

Günümüz şartlarında bu vakası daha da neşeli şartlarını yerine getirmek için hususi tuzlu kahve fincanları ve fincanların altında yazan “Kahveyi bitir!” şeklinde tuzlu kahve sözleri de vardır. “Elinden agu olsa içerim demiştin. Bir tuzlu kahveye ne dersin?” veya “dahil kahveyi, kırmızı Ayşe’yi!” şeklinde değişik sözler de bulunmaktadır.

Bu ve buna benzemekte pek fazlaca örnekten yararlanabilirsiniz. bundan farklı olarak fincan altına kendi elinizle de arzu ettiğiniz sözü yazabilirsiniz. Böylece bu işlem daha yaratıcı ve anlamlı bir boyut kazanır.
Bütün bu bilgiler ışığında kahveyi pişirin, damada sunun ve sonrasında olacakları seyredin!

Fotoğraflar alıntıdır.