Teke Sakalı Otu – Nefis Yemek Tarifleri

Keçi Sakalı Olarak da Bilinmektedir: Teke Sakalı Otuna Dair Her Şey

Teke sakalı olarak isimlendirilen nebat ılıman iklimlerde yetişen ve nemli ortamları seven bir bitkidir. Yaprakları eğrelti otuna benzeyen bitkinin boyu uzun, kökleri de sağlamdır. Kazık kök vasfı taşır.

Krem rengine yakın ak çiçekler açan teke sakalı nebatı hoş kokuludur. Çiçeklerinin güzel kokusu sebebiyle Orta Devir’da bira ve şarap yapımında kullanılmıştır. Günümüz şartlarında ise şifa deposu olarak görülen ve yalnız geleneksel ilaçların yapımında kullanılan bir bitkidir. Oldukça şifalı ve yararlı bir nebat olan teke sakalı hakkında idrak etmek ve kavramak isteyeceğiniz her şeyi bu yazıda bulabilirsiniz.

Teke Sakalı Otu ne demektir?

Teke sakalı, gülgiller (Fabaceae) familyasına ilişkin oldukca senelik otsu bir bitkidir. Latince adı Trapogon Angustifolium’dur. tabiatta kendiliğinden yetişen bir bitkidir. Oldukça eski tarihlerden beri şifalı ot olarak geleneksel tedavide kullanıldığı bilinmektedir. Büyük ihtimalle bataklıklarda, ırmak kenarlarında ve alçak yerlerde toplu halde bulunmaktadır. Ak çiçekli olanlarının yanında sarı ve pembe çiçek açan türleri de olduğu bilinmektedir.

Teke sakalı otu zehirli bir bitkidir. Nebat uzmanları ve doktorların önerileri doğrultusunda kullanılabilir. Ülkemizin faklı yörelerinde davet kraliçesi, tekercen, ergeç sakalı, çağrı kraliçesi ve çağrı melikesi şeklinde isimlerle de anılır. Bitkinin toprak üstündeki kısımları kurutulduktan sonrasında kullanılabilir.

Alt yaprakları büyük olan bitkinin yukarılara doğru çıktıkça yaprakları küçülür. Yaprakları, sapları ve çiçekleri ve kökleri ilaç yapımında değerlendirilir. İlkbahar mevsiminde çiçeklenen teke sakalı bitkisinin çiçekleri haziran ve temmuz ayında toplanır. Yaprakları ve sapları da ağustostan eylül ayına kadar toplanabilir. Bitkinin kökleri ise üst kısımları solmaya başlayınca topraktan sökülür.

Teke Sakalı Otunun Özellikleri

Teke sakalı nebatı tıp 2 diyabetinin tedavisinde kullanılan metformin adlı maddeyi içeriğinde var olan için glikoz hastalı tedavisinde kullanılır. Bitkinin çiçeklerinde; uçucu yağlar, flavonoidler, tanenler, zamk, mineraller ve vitaminler bulunmaktadır. Teke sakalı bitkisinin içeriğinde var olan kıymetli maddeleri kaybetmemesi için özenli biçimde toplanması ve kurutulması gerekmektedir. Peşinden en münasip halde ambalajlanıp depolanması ehemmiyet taşır.

Hatalar yapıldığında nebat şifa kıymetini kaybeder. Bitkinin çiçekleri, kökleri ve yaprakları güneş altında kurutulmamalıdır. Gölgede kurutulmalı ve kuruma işlemi bittikten sonrasında daha çok beklemeden toplanması gerekmektedir. Gereğinden çok kurutma işlemine doğal olarak tutulursa içeriğindeki uçucu yağları kaybeder. Nebat uzmanları aktarlarda açıkta satılan teke sakalı bitkisini almamanızı önerir. Çiçeklerinin cam kavanozlarda, yaprak ve köklerinin de paketlenmiş olarak muhafaza edilmesi önem teşkil eder. Açıkta olan otlar şifa değerlerini kaybederler.

Teke Sakalı Nebatı Nerede Yetişir?

Ormanlık alanlar ve sulak bölgelerde yetişen teke sakalı nebatı bataklıkları oldukca sever. Devletimizde Ege, Akdeniz, Marmara, Garp Karadeniz ve dahil Anadolu bölgelerinde naturel olarak kendiliğinden yetişir. Asya ve Avrupa’nın ılıman bölgelerinde de yabani olarak yetişir.

Oldukça sıcak iklimlerde yetişmez. Nehir kenarları, mezarlıklar, çimenlikler ve nemli meralarda ona rastlayabilirsiniz. Kökleri derinlere kadar iner. Saçaklı kökleri olduğu bilinmektedir. Boyu da bulunmuş olduğu bölgeye nazaran, yarım metreden iki metreye kadar uzayabilir. Teke sakalı bitkisinin yetiştiriciliği de yapılabilir.

Teke Sakalı Otunun Yararları Nedir?

XVII. yüzyıldan beri terletici, idrar söktüren ve kurt düşürücü özellikleriyle kullanılan teke sakalı otu, halk içinde şifalı ot olarak tanınır. Umumi cihette teke sakalı otunun yararları şöyleki sıralanabilir:

• Ateş düşürücü ve terletici olduğundan dolayı soğuk algınlığı, grip ve benzeri hastalıklarda kullanılır.
• Bitkinin merhemi veya lapası hazırlanıp cerahatlere uygulanırsa iyileşmeye fayda verir ve yaralardaki ağrıyı düşürür.
• İçerdiği antiseptik vasıf sebebiyle açık yaraların temizlenmesi için kullanılır.
• Kafa ağrılarının geçmesi için önerilir.
• Romatizma ve eklemlerdeki ağrılar için faydalıdır. Kompres uygulayarak kullanılması tavsiye edilmelidir.
• İdrar söktürücü olması sebebiyle böbrekleri temizler, yüksek tansiyonun dengelenmesine yardımcı olur.
• Halk içinde glikoz hastalığının tedavisinde kullanılan bir ottur.

Teke sakalı otu seçenek tıpta kullanılan ve yararları olan bir bitkidir. Amma ve lakin zehirli olduğundan dolayı şuursuzca kullanımı fena sonuçlar doğurabilir. Bitkinin kullanım ve gizleme biçimlerini bilgi almak ona nazaran faaliyete geçirmek gerekmektedir. Kronik hastalıkları olan ve devamlı ilaç kullananların, doktorlarına danışmadan kullanmamaları büyük ehemmiyet taşır.

Teke Sakalı Otu Neye İyi Gelmektedir? Nasıl Kullanılır?

Teke sakalı otunun yukarıda sayılan faydaların yanında ayrıca şu hastalıklara iyi geldiği hakkında görüşler olduğu bilinmektedir:

• Nebat, kan sıvısını temizlemeye yardımcı olur.
• C vitamini ve tanen benzeri maddeler içeriğinde var olan için damar sertliği problemi olanlara iyi gelmektedir.
• Cinsel kuvveti artırıcı vasfı olduğu bilinmektedir. İktidarsızlık sorununa iyi gelmektedir.
• Terletme vasfı olanakları sayesinde vücutta bulunan toksinlerin atılmasına fayda verir.
• Mideyi kuvvetlendirerek hazım sisteminin düzgün biçimde çalışmasına destek sağlar.
• Karaciğer hastalıklarına iyi geldiği hakkında bilgiler olduğu bilinmektedir.
• Anne sütünü artırıcı vasfa haizdir.

Teke sakalı otunun kullanım şekilleri ise şöyledir:

Teke sakalı yemeği yapılmayan bir bitkidir. Yiyecek olarak kullanılmayan bu nebat yalnız seçenek ilaç olarak kullanılır. alışılagelmiş kullanım şeklinde, bitkinin kök ve yapraklarından farklı nebat ilaçları hazırlanmış olur. Taze yapraklar kaynatılarak lapa haline getirilir ve çıbanların üstüne bağlanarak onların tedavisinde kullanılır. Bitkinin kurutulan kökleri ise balla ya da pekmez ile karıştırılarak yenir.

Bir başka kullanım şekli de kurutulan sap, yaprak ve köklerin, vazelin ile karıştırılarak merhem haline getirilmesidir. Teke sakalı merhemi yara tedavisinde kullanılır. Keçi sakalı bitkisinin kurutulmuş çiçekleri, civanperçemi ve ısırgan otu ile beraber çay haline getirilerek tüketilir. Bitkinin sap ve yapraklarından da çay hazırlanarak kullanılabilir.

Bitkinin çayını şöyleki hazırlayabilirsiniz: Bir çorba kaşığı kadar kurutulmuş bitkiyi, kaynamakta olan bir bardak suyun içene atıp altını kapatın. Üstünü örterek ortalama 10 dakika kadar demlenmeye bırakın. Süzdükten sonrasında aç karnına için. Teke sakalı otu çayını günde 3 bardak olarak yiyebilirsiniz. Daha çok tüketilmesi doğru değildir. Kompres olarak da mafsal ağrılarında ve yaralarda kullanmayı tercih edebilirsiniz. Evvel bitkiden çay hazırlayın. Ilındıktan sonrasında sorunlu bölgeye günde 3 – 4 kez kompres uygulayın. Bitkinin kökleri temizce yıkandıktan sonrasında kullanılmalıdır.

Teke Sakalı Çiçeği Nerede muhakkak vardır?

Teke sakalı çiçeği naturel ortamından toplanarak bulunabilir. Ege, Akdeniz, Marmara, Garp Karadeniz ve dahil Anadolu’da kendiliğinden yetişen ve tanınması basit olan bir bitkidir. Devletimizde yaygın olarak yetişir. kent hayatında olanlar için bulma metodu ise büyük aktarlardır. Şifa marketler, aktarlar, köylü pazarları kolaylıkla bulup alabileceğiniz yerlerdir.

Bunların haricinde web üstünden satış icra eden aktarlar ve şifalı ot satan firmaların online satış sitelerinden temin edilebilir. Son senelerde bitkisel tedavi sahasında hareketlilik oldukca olduğundan dolayı internette şifalı ot satışı icra eden şirket sayısı da artmıştır. Güvenilir markaların ürünlerini içinde, teke sakalı çiçeği bulmanız olasıdır.

Teke Sakalı Otunu Kurutma ve Gizleme Koşulları

Kendi naturel ortamından toplanan nebat evvel gölge bir yerde kurutulur. Güneş ışınlarından ırak olarak kurutulan bitkinin bilhassa çiçekleri, güneşten ışığına maruz kalmadan kurutulmak zorundadır. Bitkinin kökleri ve yaprakları ise 40 aşama ısıyı aşmayan bir ortamda yavaş yavaş kurutulmalıdır.

Teke sakalı çiçeği kuruduktan sonrasında toz haline getirir. Hava almayan cam kavanozlar içinde ve ziya almayacak bir yerde koruma altına alınır. Bitkinin yaprak ve kökleri kuruduktan sonrasında poşetlenerek saklanabilir. Fakat en sıhhatli gizleme biçiminin, cam kaplar bulunduğunu vurgulamakta yarar olduğu bilinmektedir.