Madımak Otu Nedir? En Sevilen Madımak Yemekleri

Anadolu Mutfağından Madımak

Madımak otu, Orta Anadolu mutfağında yaygın bir kullanım alanına haiz olan yabanı otlar içinde yer alır ve hafifçe ekşimsi tadı ile tanınır. Semizotuna benzemekte tadı ve yapısı ile yöreye bakılırsa birden çok değişik ad alan sebze, değişen bölgesel tarifler ile sofralara gelmektedir.

Madımak ne demektir?

“Madımak nedir?” sorusu Kuzukulağıgiller familyasından olan ve toprak üzerinde yatık sürgülü bir gövdeye haiz olan madımak nebatı, yenilebilen otsu bir nebat türüdür şeklinde cevaplanır. Yayvan olarak büyüyen odunsu gövdesi ile tanınan nebat, küçük pembe çiçekler açar ve sebzenin çiçek açmayan toprak üstündeki yeşil beden kısmı tüketilir. Ortalama olarak 4-5 santimetre boyu ile kızıla çalan yeşil bir renge haiz olan gövdesi ile yemeklerde kullanılan nebat, bilhassa köy mutfağında varlıklı bir yiyecek çeşidi olarak bilinmektedir. Farklı yörelere bağlı olarak adı ve yiyecekleri değişen sebze, günümüz şartlarında pazarlarda son derece rağbet görmektedir. Peki madımak ne demek? Merak edenler için : Latince adı Polygonum Cognatum olan madımak otunun, yöreye bağlı olarak birden çok değişik ad almış olduğu görülebilmektedir. dahil Anadolu yöresinin değişik bölgelerinde keçimemesi, kuşekmeği, çoban ekmeği, söğüt otu, badıma, madımalak adları ile anılan sebzenin isminin Ermenice‘den geldiği bilinmektedir. Günümüz şartlarında halk ağızında madımak pancarı adıyla da anılan sebzenin adı, yöreye bağlı olarak küçük değişimler izah edebilir ve değişik türleri de madımak ismiyle anılır.

Madımak Otunun yararları Nedir?

• Madımak otu yiyecek ya da çay olarak tüketildiğinde idrar arttırır ve idrar söktürmeye destek sunar. Bilhassa çayı yapılıp içildiğinde bağırsakları çalıştırır ve mideyi rahatlattığı bilinmektedir.
• Antioksidan vasfı ile vücut direncini arttırmaya destek olur ve hastalıklara karşı müdafa mekanizmasını güçlendirmeye destek sunar.
• Kan şekerinin dengelenmesine muavin olan sebze, yüksek kan şekerini düşürmede tesirlidir.
• Taze olarak tüketildiğinde zihin üstünde canlandırıcı tesiri olan sebzenin zihin yorgunluğuna iyi geldiği bilinmektedir.

Madımak Sebzesinin gıda Değerleri

Besleyici değerleri yüksek olan ve hafifçe bir yeşillik olarak sofralarda yerini alan madımak otunun %90’ı sudan meydana gelir. Yüksek bir kısmı sudan oluşmasına karşın E, A, C, B2, B6 vitaminleri penceresinden son derece varlıklı olan sebzenin mineral penceresinden da demir, fosfor, kalsiyum minerallerini barındırarak yüksek gıda değerlerine haiz olduğu görülebilmektedir. Bununla birlikte kalp organı sağlığı için mühim olan folik asit penceresinden varlıklı sebzelerin önderlik yapar.

Madımak Kaç Kaloridir?

Büyük kısmı sudan meydana gelen madımak, kalori penceresinden son derece münasip değerlere haiz. Yarım su bardağı kadarı ortalama 50 gram olan sebzenin, 100 gramında averaj 20 kalori bulunmaktadır. Hafifçe yapısı ile hem değişik besinler ile uyum gösteren bir tada haiz olur aynı zamanda düşük kalori değerleri ile kilosuna dikkat edenler için besleyici bir sebze seçeneği olur.

Madımak Nasıl ve Ne Süre Yetişir?

Orta Anadolu’da tarlalarda ve yol kenarlarında yaygın bir halde yetişen madımak, şehirlerde artan taleple beraber tarla nebatı olarak da yetiştirilir. Tarla nebatı olarak organik yetişme ortamından alınan fidesinden yetiştirilebileceği şeklinde madımak otu tohumu aracılığı ile ekilir. Madımak tohumunu tarlaya ekmeden evvel ise minik bir saksıda çimlendirilmesi gerekmektedir ve çimlenen madımak fideleri mart başlangıcında ekilerek mayıs ayının başlarına doğru hasat edilmelidir.

Madımak Nasıl Temizlenir?

tabiatta kendiliğinden yetişen bir ot olan madımak, ayıklanma ve temizlenme olarak iki aşamadan geçirilir. Toprak yüzeyine yakın yetişen ve sık aralıklı büyüyen bir ot olduğundan dolayı toplarken sebze ile beraber yabani otların da toplama ihtimali yüksek olur. Yabani otlara karşı her şeyden önce madımakların ayrıntılı olarak ayıklanması gerekmektedir. Ayıklama işleminden sonrasında kökleri var olan madımakların kökleri kesilerek temizlenir. Kesilme işleminden sonrasında bolca suyla yıkanması ihtiyaç duyulan sebzede toprak kalmaması için minimum üç dört sefer yıkamak gerekmektedir.

Madımak Nasıl Muhafaza edilir?

Taze halde alınan ve birkaç gün içinde tüketilmesi ihtiyaç duyulan madımak, buzdolabında ağzı kapalı bir kap ya da poşet içinde muhafaza edilmelidir.  Kurutularak muhafaza edilen sebzenin evvel temizlenmesi gerekmektedir ve ayıklanıp bolca suyla yıkandıktan sonrasında kurutma işlemine geçilir. Temizlenip gölgelik bir alanda kurumaya bırakılan sebze, baharatlarda olduğu şeklinde bir bütün olarak kuruduktan sonrasında hava almayacak biçimde poşetlere ya da kavanozlara konup saklanabilir. Ya da fazlaca kullanılan bir öteki metot Dondurucuda madımak saklamayı da tercih edebilirsiniz.

Madımak Yemeği Nereye Aittir?

dahil Anadolu yöresinde yaygın olarak tüketilen madımak yiyecek olarak Sivas, Amasya, Tokat ve Gümüşhane çevrelerinde yapılır. Orta Karadeniz çevresinde de yetiştiği için yörenin mutfak kültüründe yer edinen sebze, aslolan olarak dahil bölgelerde tüketilir. Bilhassa dahil Anadolu’da yapıldığı için dahil Anadolu mutfağına ilişik bir yiyecek olarak herkesçe malum olan madımak yemeği, Sivas ve Tokat yörelerinin bölgesel yemeği kabul edilmelidir.

En Beğenilen 5 Madımak Yemeği Tarifi

Farklı yörelere bakılırsa değişik şekillerde hazırlanan madımak, birden çok değişik tarifle karşınıza çıkar.

1) Sivas Usulü Madımak Yemeği

Pastırma ve bulgur eşliğinde hazırlanmış olur. Sulu kıvamı ile doyurucu bir tanım olarak masalarda yerini alan Sivas usulü madımak, isteğe bağlı olarak farklı baharatlar ile tatlandırılabilir. Sivas Usulü Madımak Yemeği

2) Yozgat mutfağından Madımak Yemeği

Yozgat mutfağında hazırlanan madımak yemeği ise daha yoğun kıvama haizdir ve bulgur eşliğinde hazırlanan yiyecek, tereyağı ile tatlandırılır ve çemen otunun lezzeti ile birleştirilir. Hafifçe üzüntü tadı ile beğenilen Yozgat yöresi madımak yemeğinin yufka eşliğinde tüketilmesi tavsiye edilmelidir. Madımak Yemeği (Yozgat Usulü)

3) Madımaklı Omlet

Madımakla daha basit hazırlanan tariflerin başlangıcında ise madımaklı omlet gelmektedir. Domates salçası ve madımakla basitçe ve rahatça hazırlanan omlet, besleyici yönünün yanında kısacık zamanda hazırlanan ergonomik bir yiyecek seçeneğidir ve ister sabah öğününde ister fasıla öğünlerde tercih edilmelidir. Madımaklı Omlet

4) Madımak Salatası

Hafifçe tariflerden hoşlananlar ve madımak sebzesini pişmemiş olarak sofralarına ilave etmek isteyenler için ise madımak salatası en münasip tariflerden biridir. Kıymadan minik parçalar halinde el ile koparılarak mevsim sebzeleri ile hazırlanan salata, nar ekşisinin mayhoş tadı ile son derece uyum gösteren bir lezzet sergiler. Madımak Salatası

5) Madımaklı Çıtır Çıtır Börek

Yiyecek ve salata seçeneklerinin yanında hamur harcı işlerinden vazgeçmeyenler için madımaklı çıtır börek tarifi bulunmaktadır. Bilhassa kendine özgü hafifçe mayhoş tadı ile hamur harcı işlerine yakışan madımak, değişik ve orijinal bir börek tecrübe etmek isteyenlerin sofralarına gelmektedir. bundan farklı olarak çıtır madımaklı börek, bahar aylarında sebzeli börek sevenler için iyi bir seçenektir. Madımaklı Börek Tarifi

Daha çok madımak yemeği ve madımak ile ilişkili bütün tarifler için madımak kategorimize göz atmayı ihmal etmeyin.