Ferritin Nedir? Düşüklüğü ve Yüksekliği, Yaşa Göre Normal Değerleri

Demir Minerali Deposu: Ferritin

Vücudumuz hayatta kalabilmek ve işlevlerini yerine getirebilmek için bazı minerallere gerekseme duyar. Dirimsel ehemmiyet taşıyan bu minerallerin başlangıcında demir gelmektedir. Bağışıklık sisteminin güç kazanmasında mühim rol oynayan demirin öncelikli vazifesi akciğerlerden hücrelere oksijen, hücrelerden akciğere karbondioksit taşımaktır. Bunlara ilave olarak çeşitli vitaminlerin vücutta kullanılmasında, bakır ve kalsiyumun emiliminin sağlanmasında, hücre çoğalması ve farklılaşmasında, hücre solunumunun gerçekleşmesinde, ATP üretiminde, elektron transferinde ve üreme fonksiyonlarında olmazsa olmaz bir görevi olduğu bilinmektedir.

Kana al rengi veren al kan hücrelerinin üretiminde de kullanılan demir, organlar için yaşamsal ehemmiyet taşıyan elzem bir mineraldir. Bilhassa evlatların vücut ve beyin fonksiyonlarının gelişiminde mühim bir unsur olan demir, vücut tarafınca sentezlenemez ve ne olursa olsun besinlerle dışarıdan alınması gerekmektedir.

Al et, sakatatlar, yumurta, kuru baklagiller, tahıllar, yumurta şeklinde hayvansal besinler ve pancar, pekmez, lahana, patates, kabak, kuru kayısı, kuru üzüm, şeftali, hurma armut ile badem, fındık ve koz şeklinde bitkisel besinler demir penceresinden zengindir. Vücutta demir eksikliği veya fazlalığı dikkat edilmesi gereken sıhhat problemlerine sebebiyet verebilir. Besinlerle alınan demir karaciğer, kemik iliği ve kanda depolanır.

Ferritin ne demektir?

Ferritin demir mineralinin depo formudur. Karaciğer, dalak ve kemik iliği başta oluş suretiyle bağırsaklar, kaslar ve vücudun öteki bütün dokularında var olan ferritin, icap ettiğinde kullanılması için demirin depolanmasında görevli bir tür depo proteindir.

Hem de ferritin kan sıvısındaki demir seviyesinin düzenlenmesinde, gereğinden fazla dozda demir birikiminin ve demir eksikliğinin önlenmesinde de mühim rol oynar. Vücuda besinlerle alınan demir ferritin içinde depolanır ve vücudun ihtiyacı ortaya çıktığında yavaş yavaş özgür bırakılır. Kanda var olan ferritin hormonu miktarı, bununla beraber vücutta bulunan demir miktarı ilişkili bir göstergedir.

Ferritin Düşüklüğü Niçin Olur?

Kan sıvısındaki ferritin oranının azalması ferritin düşüklüğü olarak adlandırılır. Ferritin miktarı direkt olarak vücutta bulunan demir miktarının azalmasına bağlı olarak düşer. Yetersiz ve dengesiz beslenme neticesi vücut için lüzumlu olan demir miktarında azalma gözlenir. Depolanabilecek oranda demir alınmadığında ferritin eksikliği gözlenir.

• Sigara ve alkol şeklinde zararı dokunan maddelerin kullanımı
• Gereğinden fazla çay ve kahve tüketilmesi
• Yetersiz C vitamini alımı
• Kazalar ve yaralanmalar neticesi gereğinden fazla kan kaybı
• dahil kanama ve tane kanamalarının yoğun olması şeklinde durumlar demirin depolanmasını önler.
• Vücuda kafi oranda demir alınmasına karşın hazım sistemindeki demir absorbe bozuklukları
• Kronik enfeksiyonlar
• Mide organını, bağırsak, karaciğer ve dalak hastalıkları ile tiroit hastalıkları da ferritin düşüklüğüne sebep olabilir.
• Mide organını ülserleri
• Hepatit şeklinde karaciğer hastalıkları
• Bağırsak iltihapla kaplanması
• Demir eksikliği anemisi de kanda ferritin düşüklüğü sebepleri arasındadır.
• bundan farklı olarak antiinflamatuar, aspirin ve steroid şeklinde ilaçların gereğinden fazla kullanımı da demir depolarında azalma meydana getirir.
• Bunlara ilave olarak ferritin düşüklüğü kanser bilhassa özefagus, kolon ya da mide organını kanserlerinde sürekli olarak görülebilmektedir.

Ferritin Düşüklüğü Emareleri Nedir?

İnsan vücudunda kafi oranda demir bulunmadığında al kan hücrelerinin yapısında var olan hemoglobin üretimi durur ve sayısı azalır. Hücrelere oksijen taşımakla görevli olan hemoglobinin yokluğu dikkat edilmesi gereken sıhhat problemlerinin oluşmasına sebep olur. Demiri depolamakla görevli olan ferritin demir eksikliği durumunda depolarındaki demiri yavaş yavaş salmaya adım atar. Sadece depolar boşaldığında demir eksikliği anemi dolayı oluşur.

• Konsantrasyon bozukluğu
• Dikkat dağınıklığı
• Depresyon
• Anksiyete
• Huzursuzluk
• Halsizlik
• Bitkinlik
• Sinirlilik
• İsteksizlik şeklinde ruhsal bozukluklar ferritin düşüklüğü emareleri arasındadır.

Demir vücudun bağışıklık sisteminin güçlendirilmesinde mühim rol oynar. Demir eksikliği durumunda kimseler enfeksiyonlara daha hızlı bir şekilde yakalanır ve tedavi süreçleri uzar.

• bundan farklı olarak ferritin düşüklüğü saç dökülmesi
• Tırnaklarda kırılma
• Solunum problemleri
• Tiroit hastalıkları
• Dudak kenarlarında çatlama
• Uçuk
• Cilt derisi renginde solgunluk
• Kalp organı çarpıntısı
• Enerji düşüklüğü ve yutma güçlüğü şeklinde fizyolojik problemlere de sebebiyet verir.
• Bilhassa çocuklarda görülen iştah kaybı, kâğıt yeme, sigara külü yeme ve toprak yeme hareketleri ferritin düşüklüğü emaresidir.

Ayrıntılı data için: Ferritin Düşüklüğü Tehlikeli Midir? Niçin Olur? Bitkisel Tedavisi

Ferritin Nasıl Yükseltilir? Ne İyi Gelmektedir?

Vücudun ferritin düzeyini yükseltmek için ilk yapılacak şey sebebinin saptanmasıdır. Nedenin ortadan kaldırılması ferritin seviyesinin yükselmesini sağlar. Uzman bir hekim tarafınca kan sıvısındaki ferritin seviyesine bakılarak lüzumlu değerlendirmeler yapılıp ferritin tedavisi başlanabilir.

• Tabip kontrolünde serum demir düzeyini yükseltmek amacıyla ferritin ilacı kullanılabilir. Tedaviye destek olması penceresinden alkol ve sigara şeklinde zararı dokunan alışkanlıkların bırakılması ve diyetisyen eşliğinde kişiye hususi demir penceresinden varsıl bir beslenme programı uygulanması gerekmektedir.
• Demir bağlayıcı vasfa haiz tanen maddesi içeren çay ve kahvenin yiyeceklerden minimum 1 saat evvel ve veya 1 saat sonrasında tüketilmesi önerilir.
• Yoğun tane kanamaları sebebiyle meydana gelen ferritin düşüklüğü için ne olursa olsun hanım doğum doktorunun önerisi alınarak tedaviye başlanmalıdır.
• C vitamini içinde ne olduğu yüksek yeşil yapraklı sebzeler, portakal, limon, mandalina şeklinde turunçgiller, çilek, elma, kayısı, şeftali şeklinde meyveler mutlakla beslenme programında yer almalıdır.

Ferritin Kaç Olmalı? Düzgüsel Kıymet ne demektir?

Kanda yaşa bakılırsa ferritin düzgüsel kıymet aralığı:

• Erişkin erkeklerde 12-300 ng / ml
• Erişkin hanımlarda 12-120 ng / ml
• Yeni doğan bebekte serum ferritin düzeyi 25 – 200 ng / ml
• 1 aylık bebekte 200-600 ng / ml
• 2-5 aylık bebeklerde 50-200 ng / ml
• 6 aylık ile 15 ıslak arası çocuklarda ise 7-142 ng / ml

Serum ferritin miktarının düşüklüğü de yüksekliği de dikkat edilmesi gereken sıhhat problemlerinin habercisi olabilir. Düzgün biçimde olarak senelik sıhhat taramalarının yapılıp, vücudun demir deposu durumu denetim edilmelidir. Kişinin demir seviyesinin denetim edilmesi amacıyla ferritin testi yapılır. Meydana getirilen kontrol ile kişide demir düzeyiyle ilgili bir problem olup olmadığı, vücudun demir işleyişi ve hastanın umumi sağlığı hakkında data elde edilmelidir.

Hastanın kan ferritin düzeyi demir eksikliği anemisinin, vücutta rastgele bir iltihaplanma olup olmadığının, hemokromatozun (vücutta yüksek demir birikimi) belirlenmesinde kullanılır. bundan farklı olarak demir eksikliği veya fazlalığına haiz olan hastanın tedavisinde kullanılan ilaçların etkinliğini belirlenmesinde de kullanılır.

Ferritin Yüksekliği Nelere Yol Açar? Nasıl Tedavi Edilmelidir?

• Kan sıvısındaki ferritinin düzgüsel sınırların üzerinde olması ferritin yüksekliği olarak tanımlanır.
• Romatoid artrit, iltihabik enfeksiyonlar, gereğinden fazla alkol tüketilmesi, hepatit, gereğinden fazla demir alımı, karaciğer hastalıkları, kan nakli tedavisi, lenfoma, megoblastik anemi, lösemi, Porifiria hastalığı, hipertirodi, şeklinde hastalıklar ferritin yüksekliğine sebep olur.
• Ciltte kararma, derin bir uyuşukluk hali olarak tanımlanan letarji, karın ağrısı, halsizlik, cinsel performans düşüklüğü, mafsal ağrıları, kalp organı çarpıntısı ve kilo kaybı şeklinde emareler gözlenir.
• Yüksek oranda demir alanı toksik tesir yaratır ve vücutta bulunan peroksitlerle birleşerek özgür radikallerde artış meydana getirir.
• Damar sertliği, glikoz hastalığı, siroz, bulantı, kusma, kalp organı gelişmesi, koroner kalp organı rahatsızlığı ve soluk darlığı şeklinde problemler ferritin yüksekliği zararları içinde yer alır.
• Ferritin yüksekliği kanser istenmeyen ihtimalini artırır.
• bundan farklı olarak hücrelerin yağlanmasına ve erken yaşlanmasına sebep olur.
• Ferritin yüksekliği görülen hastaların tedavisi bütün hastalıklarda olduğu şeklinde nedene bakılırsa yapılır. Serumda demir artışına yol açan hastalık veya vaziyet belirlenerek tedavi metodu hekim tarafınca seçilir.
• Bilinçsiz bir halde hekim tarafınca lüzumlu görülmedikçe ilaç kullanımı tedaviyi negatif önemli ölçüde etkiler.
• Serum ferritin yüksekliği tedavisi için hekim tarafınca ferritin düşürücü ilaçlar verilebilir ve kan nakli yaptırılabilir. Bunlara ilave olarak besinlerle demir alımı sınırlandırılır.

Demir Eksikliği Emareleri, Ne İyi Gelmektedir? Demir Oranı Yüksek gıdalar