Türk sinemasının pek oldukça mühim periyodu olduğu bilinmektedir sadece şüphesiz Yeşilçam sineması olarak adlandırdığımız 1970’li yılların yeri herkeste farklı yapıdadır. Pek çoğunu ezbere bildiğimiz filmler içinde Tosun Paşa, şüphesiz adıyla bile gülümseten filmler içinde. Yeşil Vadi için birbirine giren Tellioğulları ve Seferoğulları ailelerini seyrettiğimiz filmimizde bir Tosun Paşa karakteri olduğu bilinmektedir ki unutulmaz.
Pek oldukça şahıs tarafınca bilinmese de Tosun Paşa yalnızca bir film değil, gerçek bir hikayedir. Doğrusu evet, Tellioğulları ve Seferoğulları hakkaten yaşamış geniş birer ailedir ve ne yazık ki aralarında arazi anlaşmazlığı sebebiyle kan davasına varan bir döğüş yaşanmıştır. Ondan sonra barışmış olsalar da Tellioğulları ve Seferoğulları aileleri arasındaki bu savaşım bizlere Tosun Paşa filmini kazandırmıştır.
Tosun Paşa filmini hatırlayalım:
1976 yılında yapılmış Tosun Paşa filminin direktör koltuğunda Kartal Tibet bulunmakta. Filmin gidişatı, evvelinden Nazım Hikmet tarafınca yazılmış benzer adlı senaryodan Yavuz Turgul tarafınca uyarlanmıştır. Filmimizde Kemal Sunal, Şener neşeli, Müjde Ar, Adile Naşit ve Ayşen Gruda şeklinde devrin meşhur oyuncuları rol almıştır.
Tosun Paşa filmi Osmanlı döneminde geçmektedir. İmparatorluğun Mısır vilayetinde yaşayan Tellioğulları ve Seferoğulları aileleri Yeşil Vadi için savaşım vermektedir. ehemiyetli bir devlet görevlisinin kızını Seferoğulları’na vermesi üstüne Tellioğulları, evin uşağı Şaban’ı Tosun Paşa olarak tanıtarak kızı almaya çalışırlar. Gerçek Tosun Paşa’nın ortaya çıkması ile beraber tüm plan bozulur ve olan tekrar Şaban’a olur.
Tellioğulları ve Seferoğulları gerçek hayatta kim?
Her önüne gelen tarafınca dört gözle beklenen probleminin yanıtını 2012 senesinde motosiklet tasarımcısı Tarhan Telli tarafınca verilen röportajda öğreniyoruz. Tarhan Telli, senelerdir bir filmden ibaret bulunduğunu zannettiğimiz Tellioğulları ve Seferoğulları ailelerinin gerçek bulunduğunu, kendisinin Tellioğlu ailesinin bir ferdi bulunduğunu söylüyor.
Mardin’in en köklü ve geniş ailelerinden olan Tellioğulları ve Seferoğulları aileleri içinde hakkaten bir arazi kavgası çıkmış. Mardin’de bataklık şeklinde akan bir nehrin sol tarafının kendilerine ilişik olduğu iddia eden iki aile içinde süregelen savaşım tam 150 sene devam eden ve pek oldukça kişinin yaşamını kaybetmesine yol açan bir kan davasına dönüşmüş. İki aile 1956 senesinde barışmış.
Tellioğulları ve Seferoğulları aileleri arasındaki kavgayı aslolan bitiren, Tellioğulları ailesinin Mardin’den ayrılarak İstanbul’a göç etmesi olmuş. Tellioğulları ailesi burada inşaat işine başlamış. Mardin’in ilk mebus de, valisi de Tellioğulları ailesindenmiş ve Tarhan Telli’nin dedesiymiş.
Peki ya Tosun Paşa gerçek hayatta kim?
Ehil artist Kemal Sunal’ın canlandırdığı ve filme adını veren karakter olan Tosun Paşa da hakkaten yaşamıştır. Karakterin esin alındığı şahıs, devrin Mısır Valisi Kavalalı Mehmed Ali Paşa’nın oğlu Ahmed Tosun Paşa’dır. 1794 – 1816 yılları aralığında yaşamış olan Tosun Paşa, 1813 senesinde yaşanmış olan Vehhabi isyanını bastırarak Mekke’yi kurtaran ve Hicaz’ı tekrardan güvenli hale getiren mühim bir devlet adamıdır.
Gelelim bir türlü paylaşılamayan Yeşil Vadi’ye:
Tarhan Telli’nin anlattığı hikayeye bakacak olursak ortada hakkaten filmimizde gösterildiği şeklinde çölün ortasındaki bir vahaya benzeyen gerçek bir Yeşil Vadi yok. İki ailenin arasındaki savaşım, ne yazık ki vatanımızda zaman zaman yaşanmış olan rahat bir arazi anlaşmazlığı. Filmin anlatısını güçlendirmek için bu şekilde bir yerden bahsedilmiştir.
Tosun Paşa filmi nerede çekildi?
Tosun Paşa filmimizde Tellioğulları ve Seferoğulları ailelerinin haiz olma mücadelesi verdiği Yeşil Vadi, İstanbul’un Kemerburgaz ilçesindedir. Tellioğulları’nın evi Simenoğlu Köşkü, İskenderiye Beyi Daver Bey’in köşkü Sarı Köşk’tür. Filmin dahil mekan sahneleri Said Halim Paşa Yalısı’nda, çöl sahneleri ise İstanbul’un Şile ilçesinde çekilmiştir. Doğrusu filmin tüm çekimleri İstanbul’da yapılmıştır.
Yeşilçam sinemasının efsaneleşmiş filmi Tosun Paşa’da Yeşil Vadi için savaşım eden Tellioğulları ve Seferoğulları aileleri gerçek mi sorusunu yanıtladık ve film hakkında bilmenizde fayda olan teferruatlardan bahsettik. Tosun Paşa filmi ile alakalı düşüncelerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.
