Netflix’in 2017 senesinde yayınladığı teknoloji dizisi Dark, konsepti ve bilhassa senaryosuyla büyük bir zevk toplamıştı. Diziyle beraber adını bütün dünyaya duyurmayı başaran yaratıcı ekip, geçtiğimiz günlerde tekrar Netflix’te “1899” adlı yeni bir diziyle daha karşımıza gelmişti.
Amma ve lakin geçtiğimiz günlerde 1899 dizisi hakkında çarpıcı bir iddia ortaya atıldı. Brezilyalı yazar Mary Cagnin, 1899 dizisinin; kendisinin seneler evvel yayınladığı cartoon romanından çalıntı bulunduğunu öne sürdü.
- SPOILER UYARISI: 1899’u hemen hemen izlemenler için bu içerik SPOILER niteliği taşıyabilir.
1899, 6 sene evvel piyasaya sürülen cartoon romandan çalıntı olabilir:
Cagnin, Twitter’da yapmış olduğu paylaşımda cartoon romanı ve dizi içinde karşılaştırmaya yer verdi. Paylaşılan görsellerin bir kısmı, dizinin hakikaten de tam olarak cartoon romanın bir uyarlaması olduğuna işaret ediyordu.
Sözlerine “Şoktayım. 1899 dizisinin 2016’da gösterilen cartoon romanım Black Silence ile benzer bulunduğunu öğrendim.” şeklinde ifade ederek süregelen Mary, cartoon romanındaki piramit ve dizideki piramit tasvirini şöyleki gösterdi:
Amma ve lakin tek benzerlik normal olarak bu değildi:
“Siyah Piramit. Vapur/vapur içindeki ölümler. Oldukca uluslu ekip. acayip ve açıklanamayan şeyler. Gözlerdeki semboller ve ne vakit göründükleri… Bütünü orada.
Yazılan kurallar. Onları çağıran sesler. Gizemli ölümleri de iç oluş suretiyle karakterlerin bireysel dramaları benzer biçimde ince vaka örgüsü detayları…”
İyi de Netflix veya yapımcılar, bu cartoon romanı nasıl “çalmış” olabilir? Yazarın açıklaması şu biçimde:
“Merak ediyor olmak zorundasınız: Bu nasıl mümkün olabilir? 2017’de Brezilya büyükelçiliği tarafınca Avrupa’da oldukça meşhur ve etkili bir internasyonal fuar olan Göteborg Kitap Fuarı’na çağrı edildim.
Panellerde bulundum ve Black Silence cartoon romanını sayısız yayıncıya ve sektördeki kişilere dağıttım. Çalışmalarımın onlara ulaştığını düşlemek zor olmasa gerek.
Bir tek fizyolojik cartoon romanı teslim etmekle kalmadım, bununla beraber çevrilmiş versiyonun İngilizce olarak da sunulmasını sağladım.
Oldukca ağladım. Hayalim devamlı çalışmalarımla ulusal ve internasyonal düzeyde tanınmak olmuştur. Bu şekilde bir şeyin bulunduğunu müşahade etmek hakikaten kalbimi kırıyor. Brezilya’da işimizi görünür kılmak ve bununla tanınmak için oldukça azca fırsatımız bulunduğunu bilmekteyiz.
Birden çok cartoon roman sanatçısının asla haiz olmadığı bir fırsata haiz oldum: çalışmalarımı internasyonal bir seyirci kitlesine gösterebilmek. İnsanlara dersler verdim. vaka örgüsü hakkında konuşuldu. Bunu bölgedeki etkili kişilere sundum. İş dikkat edilmesi gereken.
Black Silence kısa bir emek verme, hemen hemen bir kısa hikâye. Dizinin 12 saatlik uyarlamasında bütün bu “referansları” sulandırmak oldukça basit fakat yarattığımın aslı orada.”
Yazar, diziyi ve cartoon romanını her insanın karşılaştırması için yayınladı:
Mary, bütün bu sözlerinin arkasından doğrulamayı okuyuculara terk etmek, koyvermek için cartoon romanının dijital kopyasını da paylaştı. Cartoon romana bu bağlantıya tıklayarak ulaşabilirsiniz (106 sayfa PDF).
Yazarın açıklaması ses getirdi, Netflix’ten hala izahat yok. Sadece dizinin yaratıcıları sessiz kalmadı:
1899’un yaratıcılarından birisi olan Baran Bo Odar, Instagram hesabından iddialarla ilgili şu açıklamada bulunmuş oldu:
“Ne yazık ki sanatçıyı, eserini veya cartoon romanını bilmiyoruz. Kendimizi sanatçı olarak hissettiğimiz benzer biçimde asla başka sanatçılardan çalmayız. Ona da ulaştık, ümit ederim bu suçlamaları art alır. İnternet garip bir yer haline geldi.”
Netflix ise mevzu, bahis ile alakalı sessizliğini korumaya devam ediyor.
