İkinci Dünya Savaşı sonrası tüm Avrupa tekrar eskisi şeklinde olmayacak biçimde değişti, İtalya da bu değişime katılan ülkeler içinde. İtalya’da yaşanmış olan bu değişimi en net gördüğümüz alan ise beyazperde oldu zira faşist Mussolini döneminde meydana getirilen propaganda filmlerinden sıkılmış olan sinemacılar İtalyan filmleri ile yeni bir gezegenimizin kapılarının aralandığını her insana görünür kılmak istediler.
İşte ne olduysa o günden sonrasında oldu ve İtalyan filmleri, yeni gerçekçilik akımı ile beraber yeni bir kimlik kazandılar. Bu devrin beyazperde üstündeki tesirleri o denli büyük oldu ki bazılarını sonrasında ve hatta bugün meydana getirilen filmlerde bile müşahade etmek mümkün. Doğal tüm külliyata hakim oluş basit değil fakat gelin çeşitli klasik İtalyan filmlerine yakından görelim ve seyirciye sundukları hikayeler üstünden diyar sinemasının yapısını daha iyi anlayalım.
Keyifle izleyebileceğiniz klasik İtalyan filmlerinden bir kısmı:
- Il gidişat si è fermato
- La ragazza con la valigia
- Mafioso
- Riso amaro
- Sacco e Vanzetti
- Roma ore 11
- Sedotta e abbandonata
- Indagine su un cittadino kırmızı di sopra di ogni sospetto
- Ladri di biciclette
- La meglio gioventù
- Nuovo Cinema Paradiso
Dağ başlangıcında iki adam: Il gidişat si è fermato
- Sene: 1959
- Tür: Hüzün
- Direktör: Ermanno Olmi
- {Oyuncular}: Roberto Seveso, Natale Rossi, Paolo Quadrubbi
- IMDb: 7.5
Il gidişat si è fermato filmi, genç bir üniversite öğrencisinin yanına kalmış olduğu insanın karısının doğum yapması üstüne onun vazifesi olan bekçiliği kabul etmesiyle başlıyor. Delikanlı dağ başlangıcında bir barajda bekçilik halletmeye adım atar. Bu sessiz ve tenha ortamda yanında bir tek onun şeklinde bekçi olan ihtiyar bir adam olduğu bilinmektedir. Vakit geçip aradaki buzlar çözülünce iki adam içinde bir dostluk oluşmaya adım atar.
Elinde bavuluyla kız başına: La ragazza con la valigia
- Sene: 1961
- Tür: Hüzün, Duygusal
- Direktör: Valerio Zurlini
- {Oyuncular}: Claudia Cardinale, Corrado Pani, Jacques Perrin
- IMDb: 7.5
mavi gezegende Girl with a Suitcase adıyla gösterime giren La ragazza con la valigia filmimizde genç bir kadının öyküsünü izliyoruz. Elinde bavuluyla varlıklı bir adam için sevgilisini terk eden genç kız, sonrasında tekrardan ortada kalır. Bir taraftan hayatta kalmaya işçi bir taraftan da deli bir gece yaşamı yaşayan karakterimiz bir kumsal nahiyesine gittiği süre işler iyice karışır ve onu kurtaracak olan adam kardeşi olabilecektir..
Her Sicilyalı mafya değildir: Mafioso
- Sene: 1962
- Tür: Güldürü, Kabahat, Hüzün
- Direktör: Alberto Lattuada
- {Oyuncular}: Alberto Sordi, Carmelo Oliviero, Gabriella Conti
- IMDb: 7.6
Başarıya ulaşmış bir siyah güldürü anlatısına haiz olan Mafioso, uzun senelerdir Milano’da işçi bir Sicilyalının ailesini müşahade etmek için köyüne gitmesi ile başlıyor. Kendisi alışık olsa bile kuzeyli olan karısı bu ortama son derece yabancı kalır. Karakterimiz eski dostlarıyla özlem giderirken Elinde bavuluyla varlıklı bir adam için sevgilisini terk eden genç kız, Evden ava diye çıkan toy, bilgisiz suikastçi, kendini New York’ta bulacaktır.
Taşrada pirinç hırsızlığı: Riso amaro
- Sene: 1949
- Tür: Kabahat, Hüzün
- Direktör: Giuseppe De Santis
- {Oyuncular}: Giuseppe De Santis, Carlo Lizzani, Gianni Puccini
- IMDb: 7.6
mavi gezegende Bitter Rice adıyla gösterime giren Riso amaro, İtalya yeni gerçekçilik akımının en dikkat çeken filmleri içinde. İki hırsız, şimal İtalya’da polisten kaçarken kendilerini hanım işçilerin içinde bulur ve onlarla birlikte yola düşer. Hanım işçilerden bir tanesi, emek harcama izni olmayan ikiliyi bir halde pirinç tarlalarında işe sokar. Sonrasında yaşananlar ise büyük bir hırsızlığın taşradaki yansımasını gözler önüne serer.
Gerçek suçluların öyküsü: Sacco e Vanzetti
- Sene: 1971
- Tür: Yaşam öyküsü, Kabahat, Hüzün
- Direktör: Giuliano Montaldo
- {Oyuncular}: Gian Maria Volonté, Riccardo Cucciolla, Cyril Cusack
- IMDb: 7.8
Sacco e Vanzetti filmimizde hakikaten yaşamış İtalyan asıllı iki anarşist olan Nicola Sacco ve Bartolomeo Vanzetti’nin öyküsünü izliyoruz. İkili 1920 senesinde Amerika Massachusetts’te bir soygun halletmeye kalkarlar. Soygun sırada işler ters gider ve iki kişiyi öbür dünyaya göndermek zorunda bırakılırlar. binaenaleyh mahkemede her ikisi de ölüm cezasına çarptırılır. Film, internasyonal alanda pek oldukca ödüle layık görüldü.
Ölüme götürmüş olan işsizlik: Roma ore 11
https://www.youtube.com/watch?v=e8QTV7y2F9w
- Sene: 1952
- Tür: Hüzün
- Direktör: Giuseppe De Santis
- {Oyuncular}: Carla Del Poggio, Lucia Bosé, Raf Vallone
- IMDb: 7.8
İtalya’da işsizliğin en yüksek olduğu zamanda yaşanmış gerçek bir vakaya dayanan Roma ore 11 filmi, bir sekreterlik işi için verilen iş ilanına 200 kadının başvurmasıyla başlıyor. Bir merdivende iş görüşmesi için bekleyen bayanlar içinde toplumun her kesiminden insan olduğu bilinmektedir. Merdivenin çökmesi, onlarca kişinin ölmesi ve onlarca kişinin de yaralanması üstüne öykü derin bir sınıfsal sorgulamaya dönüşüyor.
Benzer bizim dizilere benziyor: Sedotta e abbandonata
- Sene: 1964
- Tür: Güldürü, Hüzün
- Direktör: Pietro Germi
- {Oyuncular}: Stefania Sandrelli, Saro Urzì, Lando Buzzanca
- IMDb: 7.9
Sicilya taşra yaşamını ve geleneksel yaşamını mizahi dille eleştiren bir yapım olan Sedotta e abbandonata filmimizde kalabalık bir aile hikayesi izliyoruz. Her şey büyük kız kardeşin nişanlısının minik kız kardeşi kandırarak onunla ilişkiye girmesi ile adım atar. 16 yaşındaki kız hamile kalınca babası, büyüğü bırakıp küçükle evlenmesini ister fakat adam ortadan kaybolur. binaenaleyh baba, aile şerefini koruma mücadelesine atılır.
Bir acayip siyah güldürü: Indagine su un cittadino kırmızı di sopra di ogni sospetto
- Sene: 1970
- Tür: Kabahat, Hüzün
- Direktör: Elio Petri
- {Oyuncular}: Gian Maria Volonte, Florinda Bolkan, Gianni Santuccio
- IMDb: 8.0
Devletimizde Her Türlü Kuşkunun Ötesinde Bir Yurttaş Üzerine Soruşturma adıyla gösterime giren Indagine su un cittadino kırmızı di sopra di ogni sospetto filmimizde enteresan bir siyah gülmece anlatısı izliyoruz. Sayısız ödüle layık görülen filmin hikayesi, bir polis müfettişinin metresi öldürmesi ile başlıyor. Genç bir polis, müfettişe yardım ederek şüpheli olarak başkalarını ortaya atar.
İtalyan yeni gerçekçiliğinin ta kendisi: Ladri di biciclette
- Sene: 1948
- Tür: Hüzün
- Direktör: Vittorio De Sica
- {Oyuncular}: Lamberto Maggioran, Enzo Staiola, Lianella Carell
- IMDb: 8.3
Devletimizde Bisiklet Hırsızları adıyla gösterime giren Ladri di biciclette filmi demek, İtalyan yeni gerçekçiliğin ta kendisi anlamına gelir. Cenk sonrası Roma şehrinde geçen hikayede hayatta kalma mücadelesi veren basit bir işçinin yaşamını izliyoruz. Uzun bir süre sonrasında iş gören fakat iş için lüzumlu bisikleti çaldıran karakterimiz oğluyla birlikte şehri karış karış gezmeye ve çalınan bisikleti aramaya adım atar.
Orta derslik aile destanı: La meglio gioventù
- Sene: 2003
- Tür: Hüzün, Duygusal
- Direktör: Marco Tullio Giordana
- {Oyuncular}: Luigi Lo Cascio, Alessio Boni, Jasmine Trinca
- IMDb: 8.5
mavi gezegende The Best of Youth adıyla gösterime giren La meglio gioventù filmimizde bir aile üstünden anlatılan bir nevi kuşaklar arası çatışmaya şahit oluyoruz. 1966 senesinde başlamış olan öykü sene sene birazcık daha katmanlı hale geliyor ve 2003’e kadar sürüyor. Kimlerine gore bir hayat, yaşam devam eden bu süre süresince orta derslik bir ailenin kendi içlerinde ve dış dünya ile yaşadıkları çatışmalar monitöre yansıyor.
Eski bir dostun ölümü: Nuovo Cinema Paradiso
- Sene: 1988
- Tür: Hüzün, Duygusal
- Direktör: Giuseppe Tornatore
- {Oyuncular}: Philippe Noiret, Salvatore Cascio, Marco Leonardi
- IMDb: 8.5
Devletimizde Aden Sineması ismiyle gösterime giren Nuovo Cinema Paradiso, en mühim dünya klasiklerinden birisi olarak kabul edilmelidir ve müzikleri Ennio Morricone tarafınca yapılmıştır. Öykü, bir yönetmenin sevgilisinin ona annesinin aradığını ve Alfredo’nun öldüğünü söylemesi ile adım atar. Alfredo aslen yönetmenin çocukluğunda ilk kez ona beyaz perdenin ne olduğu gösteren bir film makinistidir.
Kendine özgü tarzlarıyla dikkat çeken klasik İtalyan filmlerinden bazılarını listeledik ve özetlemek gerekirse seyirciye sundukları hikayelerden bahsettik. Elbet bu sıralama oldukca daha uzun olabilirdi. Listemizde olmasını istediğiniz İtalyan filmlerini yorumlarda paylaşabilirsiniz.
