İşlemciler ve performansları… – CHIP Online

CPU’nuzun performansı, dahili ya da harici pek oldukca etkenden direkt etkilenir. Isı şeklinde dış etkenlerin yanında ayrıca, emek harcama hızı, önbellek boyutu ya da bant genişliği şeklinde pek oldukca değişik dahil etken bir işlemcinin performansını önemli ölçüde etkiler. bu makalemizde, işlemci performansını etkileyen 7 değişik vasfı ve durumu özetlemek gerekirse anlatmaya çalıştık.

CPU çekirdeklerinin sayısı

CPU’lar (işlemciler) çekirdek olarak herkesçe malum olan işleme ünitelerine haizdir. Her bir çekirdek, talimatları alma, okuma ve uygulama için tasarlanmıştır. Bu yüzden bir işlemci ne kadar çok çekirdeğe sahipse o denli çok talimatı uygulayabilir.

Bilgisayarınızdaki her bir yazılım, iş parçacığı olarak herkesçe malum olan bir degisecek dizisine haizdir. Tek Core-çekirdek bir işlemci, benzer anda tek bir degisecek iş parçacığını işleyebilir, böylece işlemci, işlemlerin devam etmesini tedarik etmek için ani oldukca iş parçacığı içinde geçiş yapar. Bundan dolayı üreticiler “çift Core-çekirdek” ya da “dört Core-çekirdek” şeklinde oldukca Core-çekirdek işlemciler geliştirdiler. Aniden çok çekirdeğe satın almak, bilgisayarınızın benzer anda ani oldukca iş parçacığını yönetmesine imkan tanıyarak umumi performansı artırır.

Sadece çekirdek sayısının arttırılması, bilgisayarın işlem hızını benzer oranda arttırmaz. CPU çekirdekleri devamlı olarak birbirleri ile yazışma halinde olduğundan dolayı ilave bir işlem kuvveti kullanırlar.

Saat hızı

İşlemcinin emek harcama hızı (ya da saat hızı) ise, bir CPU’nun ne kadar süratli çalışabildiğini gösterir. Emek verme hızı GHz ile gösterilir ve işlemcinin bir saniyede yürütebildiği yönerge döngüsü sayısını gösterir. örnek olarak 4,2GHz’lik bir işlemci, bir saniyede 4,2 milyar döngü yürütebilir. Tahmin edebileceğiniz şeklinde, emek harcama hızı ne kadar yüksekse bir işlemci bir saniyede o denli çok döngüyü tamamlayabilir. CPU emek harcama hızı, hız aşırtma (overclock) olarak herkesçe malum olan bir işlem ile arttırılabilir. Sadece bu süreç kendi risklerine haizdir, bu yüzden ne yaptığınızdan güvenli olmanız tavsiye edilmelidir.

Saat döngüsü

Saat çevrimi ya da saat döngüsü ise, bir işlemcinin içindeki iki elektriksel vurunun arasındaki dönemdir. Her vuru, CPU’nun belirli bir vazifesi gerçekleştirmesi için sinyali temsil eder. Daha eski CPU’lar her saat döngüsünde bir vazifesi yerine getirmek için tasarlanmışken, çağdaş CPU’lar benzer döngü içinde ani çok vazifesi gerçekleştirebilirler.

Ön hafıza büyüklüğü

Her işlemci, önbellek olarak herkesçe malum olan dahili yüksek süratli belleğe haizdir. CPU, geçici olarak yeniden gereksinim işitebileceği talimatları ve verileri istiflemek için önbelleği kullanır.

Daha büyük bir önbellek boyutu, geçici olarak gizlenen detayları alabilmek için çok zamana gereksinim duymadığından işlemci performansını artıracaktır.

Bant genişliği

Bant genişliği, işlemcinin bilgisayarın belleğindeki verileri getirip depolayabildiği hızı temsil eder. Bir çok vakit hafıza bant genişliği bayt/saniye cinsinden anlatılır. Bundan dolayı, işlemcinin bant genişliği ne kadar büyükse, verileri o denli süratli okuyabilir ve yazabilir.

Sözcük boyutu

Sözcük boyutu, işlemcinin bir seferde ne kadar degisecek işleyebileceğini açıklar. Bir işlemcinin kelime boyutu, tek bir işlemde alınabilen bir bit modeli boyutunu düzenler.

Bundan dolayı, işlemci tek bir döngüde ne kadar oldukca bit çalışabilirse, işlem hızı o denli yüksek olabilecektir.. Daha eski CPU’lar 32 bitlik bir kelimeyi benzer anda işleyebilirken, çağdaş CPU’lar 64 bitlik bir kelimeyi tek geçişte getirecek biçimde tasarlanmıştır.

Devasa yükseklikte – oldukca düşük sıcaklıklar

İşlemciniz için en yaygın tehditlerden birisi gereğinden fazla ısınmadır. İşlemciye daha çok vazife atandıkça, ısınmaya devam eder. Yüksek sıcaklıklarda emek vermesi performansını negatif önemli ölçüde etkiler ve hatta ömrünü kısaltabilir. CPU gereğinden fazla ısınırsa, motherboard ısı sensörü CPU’ya onu kol kanat germek için yavaşlaması ve hatta kapatması emirini verecektir.

Çağıl işlemciler normalde 80 santigrat dereceye kadar çalışabilir, Intel ve AMD’nin en yeni CPU’larından bir kısmı 90 dereceye bile ulaşır, böylece işlemci art dönüşü olmayan bir hasara uğramadan evvel bilgisayarınızın ısındığını farkına varacaksınız.

CPU sıcaklığınız devamlı olarak 70 santigrat dereceyi aşıyorsa, daha kuvvetli bir soğutucu ya da iyi havalandırılan bir kasa kullanmanız lazım olabilir.

Benzer şey soğuk havalar için de geçerlidir. PC’nizi oldukca soğuk bir odada muhafaza edersiniz işlemciniz ısınırken ziyan görebilir. Devrelerinden geçen elektrik, bileşenlerini ısıtacak ve dahili yoğuşmaya sebep olabilir ya da çekirdekleri genişletip bozabilir.