Baş karıştıran, düşündüren ve karmaşık akışa haiz hikâyeleri mevzu, bahis alan ehil direktör, Inception filminin final sahnesiyle seyircileri ikiye bölmeyi başarmıştı.
Inception gösterime gireli 13 yıl olsa da filmin finaline dair tartışmalar tam manasıyla nihayet bulmadı. Onlarca kuram üretildi, incelemeler ve okumalar yapılmış oldu. Amma ve lakin günün sonunda “düş mı, gerçek mi” tartışmasında dikkat edilmesi gereken bir yol katedildi.
Topaç düşüyor mu, yoksa dönmeye devam mı ediyor?
Hatırlayacağınız suretiyle filmin final sekansında, Leonardo DiCaprio‘nun canlandırdığı Dom Cobb karakterini ABD’ya giriş izni alarak çocuklarına kavuşuyor. düş görürken olup olmadığını idrak etmek için cebinden totemi olan topacı çıkarıp masanın üstünde döndürmeye başlıyor. Topaç dönmeye başladığı sırada çocuklarıyla karşılaşan ve evlatlarının ona doğru koştuğunu gören Cobb, totemi bırakıp çocuklarına sarılıyor. Topaç dönmeye devam ederken kamera topaca yaklaşıyor ve kara monitor!
Bir yan bu finalin düş olduğuna, öteki yan ise gerçek olduğuna inandı. Hatta dikkat edilmesi gereken bir kitle, film bittikten sonrasında Cobb’un totemi olan topacın düştüğüne dair bir ses duyduğunu savunuyordu.
Direktör Christopher Nolan ise 2015 senesinde Princeton Üniversitesi’ndeki konuşmasında mevzuyla ilgili olarak şunları söylemişti:
“Cobb bundan böyle kendi öznel gerçekliğinde. düş görürken olup olmaması onun umurunda değil, ilişkin bulunduğunu hissettiği yer bundan böyle orası. O sahnenin aslolan gayesi; Cobb’un odağının bundan böyle topaçta değil, çocuklarında bulunduğunu görünür kılmak. Cobb, o işleri bundan böyle geride bıraktı.”
Christopher Nolan’ın Inception hikâyesini ucu açık sonlandırdığı aşikâr. İzleyicilerin kendi fikirleriyle filmin mana kazanmasını istiyor.
Amma ve lakin ehil artist Michael Caine, işin gizemini birazcık bozmuş olabilir.
Inception filmimizde Profesör Stephen Miles karakterine canlandıran yıldız oyuncunun 2018 senesinde anlattığı bir hikâye, “düş mı, gerçek mi” tartışmasına nihayet noktayı koyar özellikte.
Caine: “Inception senaristliğini okuduğum süre birazcık kafam karışmıştı. Nolan’a ‘Neresi düş ve neresi gerçek?’ diye sormuş oldum. Nolan da bana, ‘Eğer sahnede sen varsan, o sahne düş değil, gerçek.’ dedi.”
Filmin finalinde Michael Caine görünüyor!
Leonardo DiCaprio da finalde ne işe yaradığını anlamayanlardan.
Filmin başrolü DiCaprio, 2020 senesinde WTF With Marc Maron podcast yayınına katılarak finalde ne olduğuna dair bir fikrinin olmadığını itiraf etmişti: Hiçbir fikrim yok. Sen bir tek kendi karakterine odaklanmış durumdasın. Mevzu, bahis Chris Nolan, onun zihni ve filmdeki bu parçaların nasıl bir araya getirilmiş olduğu ortaya çıktığında, her önüne gelen devamlı bu bulmacayı çözmeye çalışıyordu. Filmin finali, kişinin nazar açısına gore değişen bir vaziyet, sanırım.
Nolan bunu hep yapıyor.
Christopher Nolan ve kardeşi Jonathan Nolan, kendi yazdıkları senaryolarda izleyicilerin film üstüne baş yormasını bilhassa tercih ediyor. Nolan’ın filmografisine baktığımız süre neredeyse her filmin kendine özgü bir gizemi ve karmaşası var. Amma ve lakin bu karmaşıklığın içi boş değil. Senaryodaki her kararın bir dayanağı var olan. O yüzden Nolan’ın filmlerinde büyük mantık hatası bulamazsınız bu sebeple her teferruat incelikle işlenmiştir. Memento, The Prestige, Interstellar ve Tenet benzer biçimde filmleri bu mevzuya en iyi örneklerden.
Bütün bu “düş mı, gerçek mi” tartışması bir yana; bir beyaz perde filminin senelerce konuşulup tartışılması, her izleyişte benzer tadı vermesi ve hayata dair mesajlar içeriyor olması beyaz perde sanatının kuvveti ve tesirinin adeta bir tanımı.
İLGİLİ HABER