‘Hollywood’u anlatan en iyi film’: Babil

Beyazperde yazarı ve gazeteci Tunca Arslan, geçtiğimiz hafta gösterime giren Babil filmini Hollywood’un öyküsünü özetleyen en iyi filmlerden birisi bulunduğunu belirtti.

Arslan’ın “Arkeolojik ve mitolojik Hollywood: ‘Babil’ başlıklı eleştiri yazısı:

“Öpücüğünüze 10 bin dolar, ruhunuza 10 cent ödenen yer”

gün itibariyle 100 sene kadar önceye gidip beyaz perdenin sessiz dönem filmlerini seyrettiğimizde, nedendir kim bilir içimize bir hüzün ve masumiyet duygusu sızar. Beyazperde sanatının “ataları” diyebileceğimiz o ilk yaratıcılar, hanım ve adam {oyuncular}, çocuksu bir enerjiyle, muhteşem adanmışlık dolu bir çabayla çıkar gibidirler karşımıza. Yalnızca o gün ile bugün arasındaki teknolojik farktan kaynaklanmaz bu his; sanat benzer sanattır, sektör neredeyse benzer sektördür fakat sepya renkli bir “o güzel geçmiş vakitler” algısı süzülür perdeye veya monitöre.

“Whiplash” (2014), “Âşıklar Şehri” (2016) şeklinde akılda kalıcı filmleriyle büyük sükse icra eden Damien Chazelle, sinemalarımızda geçen hafta gösterime giren nihayet filmi “Babil” (Babylon) ile her şeyden evvel yukarıda özetlemeye çalıştığım bu duyguyu kırıyor, “Hollywood hep benzer Hollywood’du” demeye getiriyor. Marilyn Monroe, “Öpücüğünüze 10 bin dolar, ruhunuza 10 cent ödenen yer” diye tanımlamıştı Hollywood’u. Bir nevi arkeolojik kazı yapmış Chazelle. Orjiye dönüşen deli partileriyle, dahil içe giren setleriyle, nihayet dakikada yetişen kameralarıyla, bir günde yıldızlaşan oyuncularıyla, şımarık ve kibirli yapımcılarıyla, gazetecileriyle, emek sömürüsüyle, yeraltı dünyasıyla devasa bir sektörün röntgeni çekilmiş “Babil”de.

HOLLYWOOD ARKASINA BAKMAZ!

“Sunset Bulvarı”, “Bir Yıldız Doğuyor”, “Barton Fink”, “Mulholland Çıkmazı”, “Artist” şeklinde Hollywood’un bir zamanlarını özetleyen görkemli filmlerin yanına rahatça yerleşen fakat onlardan oldukca daha uzun süreye haiz (tam 190 dakika) “Babil”, temelde üç anne karakter üstünden aşama kaydediyor.

1926’da oluşturulan, sessiz dönemden sesliye geçiş ve sonrasına yoğunlaşan filmimizde öncelikli olarak Meksika kökenli, maymuncuk şeklinde her kapıyı açan, her işi çözen set emekçisi Manny Torres’i (Diego Calva) tanıyoruz. Delikanlı evvel düzenlenen deli parti için bir filin ufak bir kamyonla tepedeki malikâneye taşınması işini hallediyor. Sonrasında da kendisini gösterip kaderini başka bir yere almak ve yıldızlığa doğru zirveye tırmanmak isteyen, “Yıldız olunmaz, ya yıldızsındır ya değilsindir. Ben yıldızım!” diyen taşralı Nellie LaRoy’un (Margot Robbie) davetli olmadığı partiye katılmasına muavin olabilmektedir. Bu yardım, pek oldukca şeyin başlangıcı anlamına da geliyor. Üçüncü sırada ise Hollywood’a doğru “Yeni hayaller kurmalıyız, esin vermeliyiz, bugünü yarına çevirmeliyiz” diye söylev atan, münasebet üzerine münasebet yaşamış, alkolsever deneyimli yıldız artist Jack Conrad (Brad Pitt) var. İlk denemesinde, istendiğinde bir, istendiğinde iki damla gözyaşı dökebilen, bunu nasıl başardığı, yine yine nasıl bu şekilde iyi ağlayabildiği sorulduğundaysa “Evimi düşünüyorum!” diyen Nellie’nin yıldızı gittikçe parlarken, Jack’inki giderek sönecek, Hollywood ise dönerek arkasına bile bakmayacaktır.

HOLLYWOOD YA DA SODOME

Başlı başına farklı bir kitap konusu olabilecek, Hollywood’daki ilk Çin kökenli hanım yıldız Fay Zhou başta oluş suretiyle pek oldukca gerçek kişilik ile düşsel karakterleri başarıyla harmanlayan, Hollywood mitolojisine yeni mitolojiler ekleyen, ayakta kalanlar ile yere düşenlerin ve aklını kaybedenlerin gerçeklerini birleştiren, kuyrukluyıldız şeklinde bir film çekmiş Damien Chazelle. Doğrusu, pek oldukca eleştirmen filmin uzun süresinden birazcık yakınıp bir nevi dengesizlikten lakırdı etse de kendi adıma filmi oldukca sevdiğimi, asla bitmesin dediğimi açıklamak isterim. Mutlak surette Hollywood’un o eski güzel, sıkıntılı, pis, paslı, tozlu ve gerçek mi gerçek yıllarını özetleyen en iyi filmlerden birisi “Babil”.

Hollywood veya Sodome… Hollywood, arkeolojik ve mitolojik açıdan oldukca azca filmimizde bu denli güzel anlatılabilmişti.

Aydınlık