Galyum ve germanyum nedir? Çin’in kararı ne anlama geliyor?

Çin bu hafta almış olduğu kararla çeşitli galyum ve germanyum ürünlerini ile PC çiplerinde kullanılan metaller ve öteki ürünlere 1 Ağustos’tan itibaren dışsatım kısıtlamaları getireceğini duyurusunu gerçekleştirdi. Kulağa zararsız benzer biçimde gelse de bu iki metal yarı iletken, telekom ve elektrikli otomobil endüstrileri için fazlaca mühim.

Çin’in bu hafta almış olduğu sonucu gereği, galyum ve germanyum ihracatından evvel ilgili makamlardan tasdik alınması gerekmektedir. Engelleme, 1 Ağustos itibarıyla yürürlükte olacak. Bu iki elementin en büyük üreticisi olan Çin, dünyadaki galyum üretiminin yüzde 80’in karşılıyor. Avrupa sanayi derneği Critical Raw Materials Alliance’a (CRMA) bakılırsa dünya çapındaki germanyumun ortalama %60’ını Çin üretiyor ve art kalanı Kanada, Finlandiya, Rusya ve ABD Birleşik Devletleri’nden geliyor.

• Germanyum, fiber optik ürünlerde ve gece görüş gözlüklerinde kullanılırken, galyum yarı iletkenler için tehlikeli sonuç bir araç-gereç.

• CRMA, birisi Avrupa’da, art kalanı Japonya ve Çin’de oluş suretiyle yalnızca birkaç firmanın lüzumlu saflıkta Galyum üretebileceğini söylüyor.

Peki, Germanyum ve Galyum nedir? Ne işe yarıyor?

CNBC, bu kararın Çin’in Amerika ve Avrupa ile teknoloji savaşının kızıştığı bir zamanda geldiğini duyuruyor. Germanyum ve galyum organik olarak bulunmayan metaller. çoğunlukla öteki metallerin rafinerilerinin bir taraf ürünü olarak oluşturuluyorlar. Gümüşi ak bir metal olan Germanyum, çinko üretiminin taraf ürünü. Galyum ise boksit ve çinko cevherlerinin işlenmesinin bir taraf ürünü.

• Germanyum, güneş ürünlerini ve fiber optik iç oluş suretiyle farklı kullanımlara haiz. Gece görüş gözlüğü benzer biçimde askeri uygulamalarda kullanılabilir. Germanyum içeren güneş panellerinin uzayda uygulamaları var.

• Galyum ise mesele mobil telefonları ve uydu iletişimi için radyo frekansı çipleri yapabilen galyum arsenit kimyasal bileşiğinin üretiminde kullanılır. Bu bileşik bununla beraber yarı iletkenlerde mühim bir araç-gereç.

KARAR NEDEN ALINDI? ETKİSİ NE OLUR?

Eurasia Group Pazartesi günü yayınladığı bir notta bu karar için “Ölümcül bir vuruş değil, bir ikaz atışı” diyor. CNBC’ye bakılırsa Amerika ve Avrupa bu malzemeleri büyük miktarlarda ithal etmiyor. Amerika, 2022′de 5 milyon dolarlık galyum metali ve 220 milyon dolarlık galyum arsenit almış.

Belçika, Kanada, Almanya, Japonya ve Ukrayna germanyum üretebilir.

Çin’in vasfı ise bu metalleri başka bölgelere bakılırsa daha düşük bir maliyetle üretmesi.

Peki, kararın sebebi ne? Eurasia Group’a bakılırsa bu karar Çin’in Amerika, Japonya ve Hollanda da iç oluş suretiyle rakip ülkelere kendilerinin de misilleme seçenekleri bulunduğunu hatırlatmak için alınmış olabilir. Karar, öteki ülkeleri Çin’in üst düzey çiplere ve araçlara erişimine daha çok engelleme getirmekten caydırma gayesi taşıyor.

FİYATLAR ETKİLENİR Mİ?

Sadece değişik görüşler de var. Bir görüşe bakılırsa artan fiyatların tüketicilere yansıması birazcık vakit alacağından tüketiciler elektronik ürünlerde derhal yüksek fiyatlar görmeyecektir, sadece bu karardan art dönülmediği takdirde fiyatlar eninde sonunda tüketicilere yansıyacak. Çin’den gelen gelişmiş makinelere erişimi kısıtlamanın yanında ayrıca, Batılı ülkeler de yarı iletken maddelerin üretme kapasitelerini arttırıyor. AB Komisyonu’nun dahil pazardan görevli üyesi Thierry Breton, bu hafta Japonya’da AB ile Şark Asya ülkesi arasındaki işbirliğini arttırmaya yönelik temaslarda bulunmakta.