DEHB nedir, belirtileri nelerdir, kimlerde görülür? Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısı ve tedavisi

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB), çoğu zaman çocukluk çağlarında teşhis edilen, dikkat eksikliği, dürtüsellik ve çeşitli durumlarda hiperaktivite ile karakterize edilen nöropsikiyatrik gelişim bozukluğudur.

DEHB’li bireyler, beyin gelişimi ve dikkati, hareketsiz oturma kabiliyetini ve kendini denetim etmeyi etkileyen beyin aktivitesinde farklılıklara haizdir.

Webmd.com’da yer edinen bilgiye bakılırsa; DEHB, çoğu zaman erken mektep yıllarında çocuğun dikkatini vermede problem yaşamaya başladığında ayrım edilmelidir. Çocuklarda en sık teşhis edilen ruhsal bozukluklulardan biridir.

DEHB NEDİR?

DEHB, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu anlamına gelmektedir. çoğunlukla çocukluk döneminde süregelen ve yetişkinliğe kadar sürebilen DEHB nörogelişimsel bozukluktur. Adam çocuklarda, kız çocuklarına kıyasla daha çok görülebilmektedir. Dikkat eksikliği, hiperaktivite ve dürtüsellik emareleriyle tanımlanabilir.

Bireylerin günlük yaşamını etkileyen, mektep, iş, ilişkiler ve umumi ömür kalitesi şeklinde alanlarda engel olan DEHB’nin kati sebebi bilinmemekle birlikte, genetik, çevresel ve nörolojik faktörlerin etkileşimi neticesi ortaya çıkmış olduğu düşünülüyor.

DEHB BELİRTİLERİ NELERDİR?

Dikkat eksikliği (odaklanamama), hiperaktivite (ortama uymayan gereğinden fazla devinim) ve dürtüsellik (düşünmeden o anda oluşan telaşlı davranışlar) DEHB’nin belirtileridir.

ıslak, cinsiyet ve bireysel özelliklere bakılırsa emarelerinde farklılık gösteren DEHB, 12 yaşından evvel adım atar ve günlük yaşamı negatif önemli ölçüde etkiler. Yaygın DEHB emareleri içinde şunlar yer alır:

DİKKAT EKSİKLİĞİ İLE İLİŞKİLİ BELİRTİLER

• Basitçe ve rahatça dikkati dağılır.
• Sorumluluklarını tamamlamaz.
• sürekli olarak bir şeyler kaybeder.
• Ayrıntılara dikkat etmede zorlanır.
• İşleri başlatmada ya da bitirmede zorlanır.
• Bir işi bitirmeden öteki işlere geçmek.
• Yapacağı işleri unutur.
• Düş kurma eğiliminde olur.

HİPERAKTİVİTE İLE İLİŞKİLİ BELİRTİLER

• Çok hareketlidir, oturmaz.
• Huzursuzdur ve yerinde durması imkansız.
• Devinim etmeden durmakta zorlanır.
• Dik oturmaz.
• Sessiz oynamaz.
• Otururken kıvranır, sallanır, kıpırdar ya da zıplar.
• Zaruri olmayan yere konuşur, tırmanır.
• sürekli olarak olarak el ya da ayaklarını oynatmak.
• Başkalarının sözünü keser.
• Koşma ya da tırmanmaya eğilimli oluş.
• Sessiz ve sakin aktivitelerden hoşlanmaz.
• Konuşma esnasında zıplama ya da yere vurma şeklinde hiperaktif davranışlar sergiler.

DÜRTÜSELLİK İLE İLİŞKİLİ BELİRTİLER

• Sabırsızdır, uzun bir zamanda bekleyemez.
• Başkalarının sözünü keser.
• Başkasının sözünü tamamlar.
• Düşünmeden konuşur.
• çoğunlukla davranışlarının neticelerini düşünmeden devinim eder.
• Tehlikeli durumlarda tehlike alma eğiliminde olur.
• İlişkilerde sıkça problem yaşamını sürdürür.

YETİŞKİNLERDE DEHB BELİRTİLERİ

Çeşitli durumlarda yetişkinliğe kadar sürebilen DEHB işte, evde ya da ilişkilerde zorluklara sebep olabilir.  Dikkat eksikliği ve dürtüsellik emareleri daha belirgin olur. Belirtiler ileri yaşlarda değişik görünebilir, mesele çocukluk çağlarında ki hiperaktivite, yetişkinlerde gereğinden fazla huzursuzluk olarak görülebilmektedir. Yetişkinlerde DEHB emarelerini sıralayalım:

• Laf verdiği bölgelere genel anlamda geç kalır.
• sürekli olarak bir şeyleri unutur.
• Kendine güvensizdir
• Hiddet kontrolünde problem yaşamını sürdürür.
• Başkalarının cümleleri tamamlar.
• Bağımlılık olduğu bilinmektedir.
• Organize olma problemi olduğu bilinmektedir.
• Erteleyicidir
• Basitçe ve rahatça hüsrana uğrayabilir.
• Zaman zaman sıkılır, endişelidir.
• Okurken konsantre olma problemi olduğu bilinmektedir.
• Depresyona eğilimlidir.
• münasebet problemleri yaşayabilir.

Yetişkinlerde DEHB’nin tanısı için bu semptomların minimum altı aydır devam etmesi gerekmektedir.

DEHB NEDENLERİ NELERDİR?

DEHB’nin beyin farklılıklarına neyin neden olduğu kati değil. Bu mevzu, bahis hakkında emekler devam ediyor. Kalıtsal olduğuna dair kuvvetli kanıtlar var.incelemeler, genlerin rol oynayabileceğini gösteriyor.

örnek olarak doğru bilinenin aksine DEHB’ye oldukça çok monitor süresi, fena ebeveynlik ya da oldukça çok glikoz yiyecek niçin olmaz. Erken doğum, çevresel toksinlere maruz kalan çocuklarda veya anneleri hamilelik döneminde uyuşturucu kullandığında DEHB istenmeyen ihtimalini arttıran faktörlerin başlangıcında yer ediniyor.

DEHB NASIL TEDAVİ EDİLİR?

DEHB tıbbi bir durumdur. Bundan dolayı tedavi sürecinde ilaçların yanında ayrıca psikoterapi ve ömür seçimi değişimleri şeklinde öteki tedavi şekillerinden destek alınır. DEHB hastalığının erken tanısı semptomların ilerlemesini önlemek ve kişinin hayat konforunu ve kalitesini çoğaltmak son derece mühim. Emareler dikkate alınarak takip edilmeli ve yaşına münasip psikiyatri ya da nöroloji uzmanına danışılmalıdır. DEHB’li bireyler münasip ilaç tedavisi, psikoterapi ve hususi eğitim sistemi ile tedavi edilmelidir.

DEHB İLE YAŞAYAN KİŞİLER HAYATINDA HANGİ ZORLUKLAR İLE KARŞILAŞABİLİR?

DEHB ile yaşayan kişilerin tedavi edilmediğinde günlük yaşamlarında karşılaşacağı zorlukları sıralayalım:

• Eğitim hayatında başarısızlık,
• İş hayatında performans düşüklüğü,
• Toplumsal ilişkilerde güçlük,
• familya kurmakta güçlük,
• Düşük özgüven,
• Sık depresyon şeklinde problemler yaşayabilir.

DEHB ENGELLİLİK MİDİR?

DEHB engellilik olarak kabul edilmez. Sadece DEHB’li bireylerin hayatlarında dikkat edilmesi gereken önler oluşturabilir. Davranışlardaki aşırılıklar iş, hususi ve toplumsal hayatlarını negatif etkileyebilir. Eğer tedavi edilmelidir ve destek alınırsa başarıya ulaşmış iş ve aile hayatına haiz olabilirler.

Derleyen: mavikadin.com